၃၅

^၁ ထို့ နောက် ဘု ရား သ ခင် က ယာ ကုပ် အား “ထ လော့။ ဗေ သ လ အ ရပ် သို့ သွား ၍ ထို အ ရပ် ၌ နေ ထိုင် လော့။ သင် ၏ အစ် ကို ဧ သော ထံ မှ သင် ထွက် ပြေး စဉ် က သင့် အား ကိုယ် ထင် ရှား ပြ သော ဘု ရား သ ခင် အ ဖို့ ထို အ ရပ် ၌ ယဇ် ပလ္လင် ကို တည် လော့” ဟု မိန့် တော် မူ ၏။

^၂ ထို့ ကြောင့် ယာ ကုပ် သည် မိ မိ ၏ အိမ် သူ အိမ် သား တို့ မှ စ ၍ မိ မိ နှင့် အ တူ ရှိ သော သူ အ ပေါင်း တို့ အား “သင် တို့ ၌ ရှိ သော တိုင်း တစ် ပါး သား ၏ ဘု ရား များ ကို ဖယ် ရှား ကြ လော့။ သင် တို့ ကိုယ် သင် တို့ စင် ကြယ် စေ ၍ သင် တို့ ၏ အ ဝတ် အ စား များ ကို လဲ ကြ လော့။ ^၃ ထ ၍ ဗေ သ လ အ ရပ် သို့ သွား ကြ စို့။ ငါ ဆင်း ရဲ ဒုက္ခ ရောက် သော ကာ လ ၌ ငါ့ ကို ထူး တော် မူ ၍ ငါ သွား သော လမ်း ခ ရီး ၌ ငါ နှင့် အ တူ ရှိ တော် မူ သော ဘု ရား သ ခင် အ ဖို့ ထို အ ရပ် ၌ ယဇ် ပလ္လင် ကို ငါ တည် မည်” ဟု ဆို ၏။

^၄ ထို အ ခါ သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ လက် ထဲ ၌ ရှိ သော တိုင်း တစ် ပါး သား တို့ ၏ ဘု ရား ရှိ သ မျှ ကို လည်း ကောင်း၊ မိ မိ တို့ နား ၌ ပန် ထား သော နား ကွင်း များ ကို လည်း ကောင်း ယာ ကုပ် အား ပေး ကြ ၏။ ယာ ကုပ် သည် လည်း ၎င်း တို့ ကို ရှေ ခင် မြို့ အ နီး ရှိ ဝက် သစ် ချ ပင် အောက် ၌ မြှုပ် လေ ၏။ ^၅ ထို့ နောက် သူ တို့ သည် ခ ရီး ပြု ကြ ၏။ ဘု ရား သ ခင် ကို ကြောက် ရွံ့ ထိတ် လန့် ခြင်း သည် သူ တို့ ပတ် လည် ၌ ရှိ သော မြို့ များ အ ပေါ် သို့ ကျ ရောက် သ ဖြင့် ထို မြို့ သား တို့ သည် ယာ ကုပ် ၏ သား တို့ ကို မ လိုက် ဝံ့ ကြ ချေ။

^၆ ယာ ကုပ် သည် သူ နှင့် အ တူ ရှိ‌ သော လူ အ ပေါင်း တို့ နှင့် တ ကွ ခါ နာန် ပြည် ရှိ လု ဇ မြို့ တည်း ဟူ သော ဗေ သ လ အ ရပ် သို့ ရောက် လာ ၏။ ^၇ သူ သည် ထို အ ရပ် ၌ ယဇ် ပလ္လင် ကို တည် ၍ ထို အ ရပ် ကို ဧ လ ဗေ သ လ ’ဗေ သ လ အ ရပ် ၏ ဘု ရား သ ခင်’ ဟူ သော အ ဓိပ္ပာယ် ရှိ ၏။ ဟု ခေါ် ၏။ အ ကြောင်း မူ ကား သူ သည် မိ မိ အစ် ကို ရှေ့ မှ ထွက် ပြေး စဉ် က ထို အ ရပ် ၌ ဘု ရား သ ခင် ထင် ရှား တော် မူ ၏။ ^၈ ထို့ နောက် ရေ ဗက္ကာ ၏ အ ထိန်း ဒေ ဗော ရ သည် သေ ဆုံး ၍ ဗေ သ လ အ ရပ် အ နိမ့် ပိုင်း၊ ဝက် သစ် ချ ပင် အောက် ၌ သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် လေ ၏။ ထို့ ကြောင့် ထို အ ပင် ၏ အ မည် ကို အာ လုမ္ဘာ ကုတ် ဟု ခေါ် ၏။

^၉ ယာ ကုပ် သည် ပါ ဒန် အာ ရံ ပြည် မှ ပြန် လာ ပြီး နောက် ဘု ရား သ ခင် သည် သူ့ အား တစ် ဖန် ကိုယ် ထင် ရှား ပြ ၍ ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ ၏။ ^၁၀ ဘု ရား သ ခင် က “သင် ၏ အ မည် သည် ယာ ကုပ် ဖြစ် ၏။ သင် ၏ အ မည် ကို ယာ ကုပ် ဟု ခေါ် တော့ မည် မ ဟုတ်။ သင် ၏ အ မည် သည် အစ္စ ရေး ဖြစ် ရ မည်” ဟု သူ့ အား မိန့် တော် မူ လျက် သူ ၏ အ မည် ကို အစ္စ ရေး ဟု မှည့် ခေါ် တော် မူ ၏။ ^၁၁ တစ် ဖန် ဘု ရား သ ခင် က “ငါ သည် အ နန္တ တန် ခိုး ရှင် ဘု ရား သ ခင် ဖြစ် ၏။ တိုး ပွား များ ပြား လော့။ လူ မျိုး တစ် မျိုး သည် လည်း ကောင်း၊ လူ မျိုး အ လုံး အ ရင်း တို့ သည် လည်း ကောင်း သင့် ထံ မှ ဆင်း သက် လာ ကြ လိမ့် မည်။ သင် ၏ အ မျိုး အ နွယ် တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘သင် ၏ ခါး’။ ထဲ မှ ရှင် ဘု ရင် များ လည်း ပေါ် ထွန်း လိမ့် မည်။ ^၁၂ အာ ဗြ ဟံ နှင့် ဣ ဇက် အား ငါ ပေး သော ပြည် ကို သင့် အား ငါ ပေး မည်။ ထို ပြည် ကို နောင် လာ မည့် သင် ၏ သား စဉ် မြေး ဆက် အား လည်း ငါ ပေး မည်” ဟု မိန့် တော် မူ ၏။

^၁၃ ထို့ နောက် ဘု ရား သ ခင် သည် သူ နှင့် မိန့် မြွက် တော် မူ သော ထို အ ရပ် မှ ကြွ သွား တော် မူ ၏။ ^၁၄ ယာ ကုပ် သည် မိ မိ အား ဘု ရား သ ခင် မိန့် မြွက် တော် မူ သော အ ရပ် ၌ ကျောက် တိုင် တစ် တိုင် ကို စိုက် ထူ လေ ၏။ သူ သည် ၎င်း အ ပေါ် ၌ သွန်း လောင်း ရာ ပူ ဇော် သက္ကာ ကို သွန်း လောင်း ၍ ဆီ ကို လည်း လောင်း ၏။ ^၁၅ ယာ ကုပ် သည် မိ မိ အား ဘု ရား သ ခင် မိန့် မြွက် တော် မူ သော အ ရပ် ၏ အ မည် ကို ဗေ သ လ ဟု ခေါ် ၏။

^၁၆ ထို့ နောက် သူ တို့ သည် ဗေ သ လ အ ရပ် မှ ခ ရီး ပြု ၏။ ဧ ဖ ရတ် မြို့ သို့ ရောက် ရန် အ တန် ငယ် ဝေး သေး သော နေ ရာ တွင် ရာ ခေ လ သည် သား ဖွား မည့် အ ချိန် ရောက် ၍ သား ဖွား ရ ခက် နေ ၏။ ^၁၇ ထို သို့ သူ သည် သား ဖွား ရ ခက် နေ စဉ် ဝမ်း ဆွဲ က “မ စိုး ရိမ် နှင့်။ သင် သည် သား နောက် တစ် ယောက် ရ ပြီ” ဟု သူ့ အား ဆို ၏။ ^၁၈ ရာ ခေ လ သည် သေ ဆုံး လေ ၏။ သို့ သော် အ သက် ထွက် အံ့ ဆဲ ဆဲ တွင် သား ၏ အ မည် ကို ဗေ နော နိ ’ဝမ်း နည်း ခြင်း’ ဟူ သော အ ဓိပ္ပာယ် ရှိ ၏။ ဟု မှည့် ခေါ် ၏။ ဖ ခင် က မူ ကား ထို သား ကို ဗင်္ယာ မိန် ’လက် ယာ လက် ရုံး’ ဟူ သော အ ဓိပ္ပာယ် ရှိ ၏။ ဟု မှည့် ခေါ် ၏။ ^၁၉ ရာ ခေ လ သည် သေ ဆုံး ၍ ဧ ဖ ရတ် အ ရပ် (ဗက် လင် မြို့) သို့ ရာ လမ်း ၌ သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် လေ ၏။ ^၂၀ ယာ ကုပ် သည် ရာ ခေ လ ၏ သင်္ချိုင်း ၌ မှတ် တိုင် ကို စိုက် ထူ လေ ၏။ ၎င်း သည် ယ နေ့ တိုင် အောင် ရာ ခေ လ ၏ သင်္ချိုင်း မှတ် တိုင် ဖြစ် ၏။

^၂၁ ထို့ နောက် အစ္စ ရေး သည် ခ ရီး ပြု ၍ ဧ ဒါ မျှော် စင် အ လွန် တွင် တဲ ကို ဆောက် လေ ၏။ ^၂၂ အစ္စ ရေး သည် ထို ပြည် ၌ နေ ထိုင် စဉ် ရု ဗင် သည် သွား ၍ မိ မိ ဖ ခင် ၏ နောက် မ ယား ဗိ လ ဟာ နှင့် အိပ် လေ ၏။ အစ္စ ရေး သည် ထို အ ကြောင်း ကို ကြား ၏။ ယာ ကုပ် ၌ သား တစ် ဆယ့် နှစ် ယောက် ရှိ ၏။

^၂၃ လေ အာ ၏ သား များ မှာ ရု ဗင် (ယာ ကုပ် ၏ သား ဦး)၊ ရှိ မောင်၊ လေ ဝိ၊ ယု ဒ၊ ဣ သ ခါ၊ ဇာ ဗု လုန် တို့ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၄ ရာ ခေ လ ၏ သား များ မှာ ယော သပ်၊ ဗင်္ယာ မိန် တို့ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၅ ရာ ခေ လ ၏ ကျွန် မ ဗိ လ ဟာ ၏ သား များ မှာ ဒန်၊ နဿ လိ တို့ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၆ လေ အာ ၏ ကျွန် မ ဇိ လ ပ ၏ သား များ မှာ ဂဒ်၊ အာ ရှာ တို့ ဖြစ် ကြ ၏။ ဤ သူ တို့ ကား ပါ ဒန် အာ ရံ ပြည် ၌ မွေး ဖွား သော ယာ ကုပ် သား များ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၇ ထို့ နောက် ယာ ကုပ် သည် မံ ရေ မြို့ တည်း ဟူ သော ကိ ရ ယ အာ ဘ မြို့ (ဟေ ဗြုန်) ရှိ မိ မိ ဖ ခင် ဣ ဇက် ထံ သို့ သွား ၏။ ထို မြို့ သည် အာ ဗြ ဟံ နှင့် ဣ ဇက် တို့ တည်း ခို နေ ထိုင် သော မြို့ ဖြစ် ၏။ ^၂၈ ဣ ဇက် အ သက် ရှင် ခဲ့ သော နှစ် ပေါင်း မှာ တစ် ရာ့ ရှစ် ဆယ် ဖြစ် ၏။ ^၂၉ ဣ ဇက် သည် အ သက် ကြီး ၍ သက် တမ်း စေ့ သ ဖြင့် အ သက် ချုပ် ငြိမ်း သေ ဆုံး ပြီး မိ မိ လူ မျိုး တို့ စု စည်း ရာ သို့ ရောက် လေ ၏။ သူ ၏ သား ဧ သော နှင့် ယာ ကုပ် တို့ သည် သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။

35

¹ God said to Jacob, “Arise, go up to Bethel, and live there. Make there an altar to God, who appeared to you when you fled from the face of Esau your brother.”

² Then Jacob said to his household, and to all who were with him, “Put away the foreign gods that are among you, purify yourselves, and change your garments. ³ Let’s arise, and go up to Bethel. I will make there an altar to God, who answered me in the day of my distress, and was with me on the way which I went.”

⁴ They gave to Jacob all the foreign gods which were in their hands, and the rings which were in their ears; and Jacob hid them under the oak which was by Shechem. ⁵ They traveled, and a terror of God was on the cities that were around them, and they didn’t pursue the sons of Jacob.

⁶ So Jacob came to Luz (that is, Bethel), which is in the land of Canaan, he and all the people who were with him. ⁷ He built an altar there, and called the place El Beth El; because there God was revealed to him, when he fled from the face of his brother. ⁸ Deborah, Rebekah’s nurse, died, and she was buried below Bethel under the oak; and its name was called Allon Bacuth.

⁹ God appeared to Jacob again, when he came from Paddan Aram, and blessed him. ¹⁰ God said to him, “Your name is Jacob. Your name shall not be Jacob any more, but your name will be Israel.” He named him Israel. ¹¹ God said to him, “I am God Almighty. Be fruitful and multiply. A nation and a company of nations will be from you, and kings will come out of your body. ¹² The land which I gave to Abraham and Isaac, I will give it to you, and to your offspring after you I will give the land.”

¹³ God went up from him in the place where he spoke with him. ¹⁴ Jacob set up a pillar in the place where he spoke with him, a pillar of stone. He poured out a drink offering on it, and poured oil on it. ¹⁵ Jacob called the name of the place where God spoke with him “Bethel”.

¹⁶ They traveled from Bethel. There was still some distance to come to Ephrath, and Rachel travailed. She had hard labor. ¹⁷ When she was in hard labor, the midwife said to her, “Don’t be afraid, for now you will have another son.” ¹⁸ As her soul was departing (for she died), she named him Benoni, Benoni means ‘son of my trouble’. but his father named him Benjamin. Benjamin means ‘son of my right hand’. ¹⁹ Rachel died, and was buried on the way to Ephrath (also called Bethlehem). ²⁰ Jacob set up a pillar on her grave. The same is the Pillar of Rachel’s grave to this day.

²¹ Israel traveled, and spread his tent beyond the tower of Eder. ²² While Israel lived in that land, Reuben went and lay with Bilhah, his father’s concubine, and Israel heard of it. Now the sons of Jacob were twelve.

²³ The sons of Leah: Reuben (Jacob’s firstborn), Simeon, Levi, Judah, Issachar, and Zebulun.

²⁴ The sons of Rachel: Joseph and Benjamin.

²⁵ The sons of Bilhah (Rachel’s servant): Dan and Naphtali.

²⁶ The sons of Zilpah (Leah’s servant): Gad and Asher. These are the sons of Jacob, who were born to him in Paddan Aram.

²⁷ Jacob came to Isaac his father, to Mamre, to Kiriath Arba (which is Hebron), where Abraham and Isaac lived as foreigners. ²⁸ The days of Isaac were one hundred eighty years. ²⁹ Isaac gave up the spirit and died, and was gathered to his people, old and full of days. Esau and Jacob, his sons, buried him.

၃၅

^၁ ထို့ နောက် ဘု ရား သ ခင် က ယာ ကုပ် အား “ထ လော့။ ဗေ သ လ အ ရပ် သို့ သွား ၍ ထို အ ရပ် ၌ နေ ထိုင် လော့။ သင် ၏ အစ် ကို ဧ သော ထံ မှ သင် ထွက် ပြေး စဉ် က သင့် အား ကိုယ် ထင် ရှား ပြ သော ဘု ရား သ ခင် အ ဖို့ ထို အ ရပ် ၌ ယဇ် ပလ္လင် ကို တည် လော့” ဟု မိန့် တော် မူ ၏။

^၂ ထို့ ကြောင့် ယာ ကုပ် သည် မိ မိ ၏ အိမ် သူ အိမ် သား တို့ မှ စ ၍ မိ မိ နှင့် အ တူ ရှိ သော သူ အ ပေါင်း တို့ အား “သင် တို့ ၌ ရှိ သော တိုင်း တစ် ပါး သား ၏ ဘု ရား များ ကို ဖယ် ရှား ကြ လော့။ သင် တို့ ကိုယ် သင် တို့ စင် ကြယ် စေ ၍ သင် တို့ ၏ အ ဝတ် အ စား များ ကို လဲ ကြ လော့။ ^၃ ထ ၍ ဗေ သ လ အ ရပ် သို့ သွား ကြ စို့။ ငါ ဆင်း ရဲ ဒုက္ခ ရောက် သော ကာ လ ၌ ငါ့ ကို ထူး တော် မူ ၍ ငါ သွား သော လမ်း ခ ရီး ၌ ငါ နှင့် အ တူ ရှိ တော် မူ သော ဘု ရား သ ခင် အ ဖို့ ထို အ ရပ် ၌ ယဇ် ပလ္လင် ကို ငါ တည် မည်” ဟု ဆို ၏။

^၄ ထို အ ခါ သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ လက် ထဲ ၌ ရှိ သော တိုင်း တစ် ပါး သား တို့ ၏ ဘု ရား ရှိ သ မျှ ကို လည်း ကောင်း၊ မိ မိ တို့ နား ၌ ပန် ထား သော နား ကွင်း များ ကို လည်း ကောင်း ယာ ကုပ် အား ပေး ကြ ၏။ ယာ ကုပ် သည် လည်း ၎င်း တို့ ကို ရှေ ခင် မြို့ အ နီး ရှိ ဝက် သစ် ချ ပင် အောက် ၌ မြှုပ် လေ ၏။ ^၅ ထို့ နောက် သူ တို့ သည် ခ ရီး ပြု ကြ ၏။ ဘု ရား သ ခင် ကို ကြောက် ရွံ့ ထိတ် လန့် ခြင်း သည် သူ တို့ ပတ် လည် ၌ ရှိ သော မြို့ များ အ ပေါ် သို့ ကျ ရောက် သ ဖြင့် ထို မြို့ သား တို့ သည် ယာ ကုပ် ၏ သား တို့ ကို မ လိုက် ဝံ့ ကြ ချေ။

^၆ ယာ ကုပ် သည် သူ နှင့် အ တူ ရှိ‌ သော လူ အ ပေါင်း တို့ နှင့် တ ကွ ခါ နာန် ပြည် ရှိ လု ဇ မြို့ တည်း ဟူ သော ဗေ သ လ အ ရပ် သို့ ရောက် လာ ၏။ ^၇ သူ သည် ထို အ ရပ် ၌ ယဇ် ပလ္လင် ကို တည် ၍ ထို အ ရပ် ကို ဧ လ ဗေ သ လ ’ဗေ သ လ အ ရပ် ၏ ဘု ရား သ ခင်’ ဟူ သော အ ဓိပ္ပာယ် ရှိ ၏။ ဟု ခေါ် ၏။ အ ကြောင်း မူ ကား သူ သည် မိ မိ အစ် ကို ရှေ့ မှ ထွက် ပြေး စဉ် က ထို အ ရပ် ၌ ဘု ရား သ ခင် ထင် ရှား တော် မူ ၏။ ^၈ ထို့ နောက် ရေ ဗက္ကာ ၏ အ ထိန်း ဒေ ဗော ရ သည် သေ ဆုံး ၍ ဗေ သ လ အ ရပ် အ နိမ့် ပိုင်း၊ ဝက် သစ် ချ ပင် အောက် ၌ သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် လေ ၏။ ထို့ ကြောင့် ထို အ ပင် ၏ အ မည် ကို အာ လုမ္ဘာ ကုတ် ဟု ခေါ် ၏။

^၉ ယာ ကုပ် သည် ပါ ဒန် အာ ရံ ပြည် မှ ပြန် လာ ပြီး နောက် ဘု ရား သ ခင် သည် သူ့ အား တစ် ဖန် ကိုယ် ထင် ရှား ပြ ၍ ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ ၏။ ^၁၀ ဘု ရား သ ခင် က “သင် ၏ အ မည် သည် ယာ ကုပ် ဖြစ် ၏။ သင် ၏ အ မည် ကို ယာ ကုပ် ဟု ခေါ် တော့ မည် မ ဟုတ်။ သင် ၏ အ မည် သည် အစ္စ ရေး ဖြစ် ရ မည်” ဟု သူ့ အား မိန့် တော် မူ လျက် သူ ၏ အ မည် ကို အစ္စ ရေး ဟု မှည့် ခေါ် တော် မူ ၏။ ^၁၁ တစ် ဖန် ဘု ရား သ ခင် က “ငါ သည် အ နန္တ တန် ခိုး ရှင် ဘု ရား သ ခင် ဖြစ် ၏။ တိုး ပွား များ ပြား လော့။ လူ မျိုး တစ် မျိုး သည် လည်း ကောင်း၊ လူ မျိုး အ လုံး အ ရင်း တို့ သည် လည်း ကောင်း သင့် ထံ မှ ဆင်း သက် လာ ကြ လိမ့် မည်။ သင် ၏ အ မျိုး အ နွယ် တိုက် ရိုက် ပြန် ဆို လျှင် ‘သင် ၏ ခါး’။ ထဲ မှ ရှင် ဘု ရင် များ လည်း ပေါ် ထွန်း လိမ့် မည်။ ^၁၂ အာ ဗြ ဟံ နှင့် ဣ ဇက် အား ငါ ပေး သော ပြည် ကို သင့် အား ငါ ပေး မည်။ ထို ပြည် ကို နောင် လာ မည့် သင် ၏ သား စဉ် မြေး ဆက် အား လည်း ငါ ပေး မည်” ဟု မိန့် တော် မူ ၏။

^၁၃ ထို့ နောက် ဘု ရား သ ခင် သည် သူ နှင့် မိန့် မြွက် တော် မူ သော ထို အ ရပ် မှ ကြွ သွား တော် မူ ၏။ ^၁၄ ယာ ကုပ် သည် မိ မိ အား ဘု ရား သ ခင် မိန့် မြွက် တော် မူ သော အ ရပ် ၌ ကျောက် တိုင် တစ် တိုင် ကို စိုက် ထူ လေ ၏။ သူ သည် ၎င်း အ ပေါ် ၌ သွန်း လောင်း ရာ ပူ ဇော် သက္ကာ ကို သွန်း လောင်း ၍ ဆီ ကို လည်း လောင်း ၏။ ^၁၅ ယာ ကုပ် သည် မိ မိ အား ဘု ရား သ ခင် မိန့် မြွက် တော် မူ သော အ ရပ် ၏ အ မည် ကို ဗေ သ လ ဟု ခေါ် ၏။

^၁၆ ထို့ နောက် သူ တို့ သည် ဗေ သ လ အ ရပ် မှ ခ ရီး ပြု ၏။ ဧ ဖ ရတ် မြို့ သို့ ရောက် ရန် အ တန် ငယ် ဝေး သေး သော နေ ရာ တွင် ရာ ခေ လ သည် သား ဖွား မည့် အ ချိန် ရောက် ၍ သား ဖွား ရ ခက် နေ ၏။ ^၁၇ ထို သို့ သူ သည် သား ဖွား ရ ခက် နေ စဉ် ဝမ်း ဆွဲ က “မ စိုး ရိမ် နှင့်။ သင် သည် သား နောက် တစ် ယောက် ရ ပြီ” ဟု သူ့ အား ဆို ၏။ ^၁၈ ရာ ခေ လ သည် သေ ဆုံး လေ ၏။ သို့ သော် အ သက် ထွက် အံ့ ဆဲ ဆဲ တွင် သား ၏ အ မည် ကို ဗေ နော နိ ’ဝမ်း နည်း ခြင်း’ ဟူ သော အ ဓိပ္ပာယ် ရှိ ၏။ ဟု မှည့် ခေါ် ၏။ ဖ ခင် က မူ ကား ထို သား ကို ဗင်္ယာ မိန် ’လက် ယာ လက် ရုံး’ ဟူ သော အ ဓိပ္ပာယ် ရှိ ၏။ ဟု မှည့် ခေါ် ၏။ ^၁၉ ရာ ခေ လ သည် သေ ဆုံး ၍ ဧ ဖ ရတ် အ ရပ် (ဗက် လင် မြို့) သို့ ရာ လမ်း ၌ သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် လေ ၏။ ^၂၀ ယာ ကုပ် သည် ရာ ခေ လ ၏ သင်္ချိုင်း ၌ မှတ် တိုင် ကို စိုက် ထူ လေ ၏။ ၎င်း သည် ယ နေ့ တိုင် အောင် ရာ ခေ လ ၏ သင်္ချိုင်း မှတ် တိုင် ဖြစ် ၏။

^၂၁ ထို့ နောက် အစ္စ ရေး သည် ခ ရီး ပြု ၍ ဧ ဒါ မျှော် စင် အ လွန် တွင် တဲ ကို ဆောက် လေ ၏။ ^၂၂ အစ္စ ရေး သည် ထို ပြည် ၌ နေ ထိုင် စဉ် ရု ဗင် သည် သွား ၍ မိ မိ ဖ ခင် ၏ နောက် မ ယား ဗိ လ ဟာ နှင့် အိပ် လေ ၏။ အစ္စ ရေး သည် ထို အ ကြောင်း ကို ကြား ၏။ ယာ ကုပ် ၌ သား တစ် ဆယ့် နှစ် ယောက် ရှိ ၏။

^၂၃ လေ အာ ၏ သား များ မှာ ရု ဗင် (ယာ ကုပ် ၏ သား ဦး)၊ ရှိ မောင်၊ လေ ဝိ၊ ယု ဒ၊ ဣ သ ခါ၊ ဇာ ဗု လုန် တို့ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၄ ရာ ခေ လ ၏ သား များ မှာ ယော သပ်၊ ဗင်္ယာ မိန် တို့ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၅ ရာ ခေ လ ၏ ကျွန် မ ဗိ လ ဟာ ၏ သား များ မှာ ဒန်၊ နဿ လိ တို့ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၆ လေ အာ ၏ ကျွန် မ ဇိ လ ပ ၏ သား များ မှာ ဂဒ်၊ အာ ရှာ တို့ ဖြစ် ကြ ၏။ ဤ သူ တို့ ကား ပါ ဒန် အာ ရံ ပြည် ၌ မွေး ဖွား သော ယာ ကုပ် သား များ ဖြစ် ကြ ၏။

^၂၇ ထို့ နောက် ယာ ကုပ် သည် မံ ရေ မြို့ တည်း ဟူ သော ကိ ရ ယ အာ ဘ မြို့ (ဟေ ဗြုန်) ရှိ မိ မိ ဖ ခင် ဣ ဇက် ထံ သို့ သွား ၏။ ထို မြို့ သည် အာ ဗြ ဟံ နှင့် ဣ ဇက် တို့ တည်း ခို နေ ထိုင် သော မြို့ ဖြစ် ၏။ ^၂၈ ဣ ဇက် အ သက် ရှင် ခဲ့ သော နှစ် ပေါင်း မှာ တစ် ရာ့ ရှစ် ဆယ် ဖြစ် ၏။ ^၂၉ ဣ ဇက် သည် အ သက် ကြီး ၍ သက် တမ်း စေ့ သ ဖြင့် အ သက် ချုပ် ငြိမ်း သေ ဆုံး ပြီး မိ မိ လူ မျိုး တို့ စု စည်း ရာ သို့ ရောက် လေ ၏။ သူ ၏ သား ဧ သော နှင့် ယာ ကုပ် တို့ သည် သူ့ ကို သင်္ဂြိုဟ် ကြ ၏။

35

¹ God said to Jacob, “Arise, go up to Bethel, and live there. Make there an altar to God, who appeared to you when you fled from the face of Esau your brother.”

² Then Jacob said to his household, and to all who were with him, “Put away the foreign gods that are among you, purify yourselves, and change your garments. ³ Let’s arise, and go up to Bethel. I will make there an altar to God, who answered me in the day of my distress, and was with me on the way which I went.”

⁴ They gave to Jacob all the foreign gods which were in their hands, and the rings which were in their ears; and Jacob hid them under the oak which was by Shechem. ⁵ They traveled, and a terror of God was on the cities that were around them, and they didn’t pursue the sons of Jacob.

⁶ So Jacob came to Luz (that is, Bethel), which is in the land of Canaan, he and all the people who were with him. ⁷ He built an altar there, and called the place El Beth El; because there God was revealed to him, when he fled from the face of his brother. ⁸ Deborah, Rebekah’s nurse, died, and she was buried below Bethel under the oak; and its name was called Allon Bacuth.

⁹ God appeared to Jacob again, when he came from Paddan Aram, and blessed him. ¹⁰ God said to him, “Your name is Jacob. Your name shall not be Jacob any more, but your name will be Israel.” He named him Israel. ¹¹ God said to him, “I am God Almighty. Be fruitful and multiply. A nation and a company of nations will be from you, and kings will come out of your body. ¹² The land which I gave to Abraham and Isaac, I will give it to you, and to your offspring after you I will give the land.”

¹³ God went up from him in the place where he spoke with him. ¹⁴ Jacob set up a pillar in the place where he spoke with him, a pillar of stone. He poured out a drink offering on it, and poured oil on it. ¹⁵ Jacob called the name of the place where God spoke with him “Bethel”.

¹⁶ They traveled from Bethel. There was still some distance to come to Ephrath, and Rachel travailed. She had hard labor. ¹⁷ When she was in hard labor, the midwife said to her, “Don’t be afraid, for now you will have another son.” ¹⁸ As her soul was departing (for she died), she named him Benoni, Benoni means ‘son of my trouble’. but his father named him Benjamin. Benjamin means ‘son of my right hand’. ¹⁹ Rachel died, and was buried on the way to Ephrath (also called Bethlehem). ²⁰ Jacob set up a pillar on her grave. The same is the Pillar of Rachel’s grave to this day.

²¹ Israel traveled, and spread his tent beyond the tower of Eder. ²² While Israel lived in that land, Reuben went and lay with Bilhah, his father’s concubine, and Israel heard of it. Now the sons of Jacob were twelve.

²³ The sons of Leah: Reuben (Jacob’s firstborn), Simeon, Levi, Judah, Issachar, and Zebulun.

²⁴ The sons of Rachel: Joseph and Benjamin.

²⁵ The sons of Bilhah (Rachel’s servant): Dan and Naphtali.

²⁶ The sons of Zilpah (Leah’s servant): Gad and Asher. These are the sons of Jacob, who were born to him in Paddan Aram.

²⁷ Jacob came to Isaac his father, to Mamre, to Kiriath Arba (which is Hebron), where Abraham and Isaac lived as foreigners. ²⁸ The days of Isaac were one hundred eighty years. ²⁹ Isaac gave up the spirit and died, and was gathered to his people, old and full of days. Esau and Jacob, his sons, buried him.