၂၄

^၁ အာ ဗြ ဟံ သည် အ သက် အ ရွယ် ကြီး ရင့် လေ ပြီ။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အာ ဗြ ဟံ ကို အ ရာ ရာ ၌ ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ ၏။ ^၂ အာ ဗြ ဟံ သည် မိ မိ ပိုင် ဆိုင် သော အ ရာ အား လုံး ကို အုပ် စိုး ရ သော၊ မိ မိ အိမ် တွင် အ သက် ကြီး ဆုံး ဖြစ် သော အ စေ အ ပါး အား “သင် ၏ လက် ကို ငါ့ ပေါင် အောက် ၌ ထား လော့။ ^၃-၄ သင် သည် ငါ နေ ထိုင် လျက် ရှိ သော အ ရပ် မှ ခါ နာန် အ မျိုး သ မီး များ ထဲ တွင် ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို မ ရှာ ဘဲ ငါ့ ပြည်၊ ငါ့ ဆွေ မျိုး သား ချင်း ထံ သို့ သွား ၍ ငါ့ သား ဣ ဇက် အ တွက် မိန်း မ ကို ရှာ ပါ မည် ဟု ကောင်း ကင် နှင့် မြေ ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို တိုင် တည် ၍ ကျိန် ဆို ရ မည်” ဟု ဆို ၏။

^၅ အ စေ အ ပါး က လည်း “အ ကယ် ၍ မိန်း မ သည် ဤ ပြည် သို့ အ ကျွန်ုပ် နှင့် အ တူ မ လိုက် လာ လို လျှင် သ ခင် ၏ သား ကို သ ခင် ထွက် လာ ခဲ့ သော ပြည် သို့ အ ကျွန်ုပ် ခေါ် သွား ရ ပါ မည် လော” ဟု မေး လျှောက် ၏။ ^၆ အာ ဗြ ဟံ က လည်း “ငါ့ သား ကို ထို အ ရပ် သို့ မ ခေါ် သွား မိ စေ ရန် သင် သ တိ ပြု လော့။ ^၇ ငါ့ ဖ ခင် ၏ အိမ်၊ ငါ့ မွေး ရပ် မြေ မှ ငါ့ ကို ခေါ် ယူ ၍ ‘ဤ ပြည် ကို သင် ၏ သား စဉ် မြေး ဆက် အား ငါ ပေး မည်’ ဟု ကျိန် ဆို က တိ ပေး‌ တော် မူ သော ကောင်း ကင် ဘုံ ရှင် ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မိ မိ ၏ ကောင်း ကင် တ မန် ကို သင့် ရှေ့ ၌ စေ လွှတ် တော် မူ မည် ဖြစ် ၍ သင် သည် ငါ့ သား အ တွက် ထို အ ရပ် မှ မိန်း မ ကို ရှာ ရ မည်။ ^၈ အ ကယ် ၍ မိန်း မ သည် သင် နှင့် အ တူ မ လိုက် လာ လို လျှင် သင် သည် ငါ နှင့် ပြု သော ဤ ကျိန် ဆို ခြင်း မှ ကင်း လွတ် စေ။ ငါ့ သား ကို ကား ထို အ ရပ် သို့ မ ခေါ် သွား ရ” ဟု ဆို ၏။ ^၉ ထို အ ခါ အ‌ စေ အ ပါး သည် မိ မိ သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ပေါင် အောက် ၌ လက် ကို ထား ပြီး ဤ အ မှု အ ရာ နှင့် ပတ် သက် ၍ ကျိန် ဆို လေ ၏။

^၁၀ ထို့ နောက် အ စေ အ ပါး သည် မိ မိ သ ခင် ၏ ကု လား အုတ် များ ထဲ မှ ကု လား အုတ် ဆယ် စီး ကို ရွေး ယူ ပြီး လျှင် မိ မိ သ ခင် ပိုင် ဆိုင် သည့် အ ဖိုး တန် ပစ္စည် အ မျိုး မျိုး တို့ ကို ယူ ဆောင် လျက် ထ ၍ ထွက် ခွာ သွား ရာ မက် ဆို ပို တေး မီး ယား ပြည် ရှိ နာ ခေါ် နေ သော မြို့ သို့ ရောက် လေ ၏။ ^၁၁ အ မျိုး သ မီး များ ရေ ခပ် ဆင်း ချိန် ဖြစ် သည့် နေ ဝင် ချိန် ၌ သူ သည် မြို့ ပြင် ရှိ ရေ တွင်း နား မှာ ကု လား အုတ် တို့ ကို ဝပ် စေ ပြီး လျှင်၊ ^၁၂ “အို အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား၊ ယ နေ့ အ ကျွန်ုပ် ၏ အ မှု ကို အ ထ မြောက် အောင် မြင် စေ ၍ အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် အာ ဗြ ဟံ အား မေတ္တာ က ရု ဏာ ကို ပြ တော် မူ ပါ။ ^၁၃ အ ကျွန်ုပ် သည် စမ်း ရေ တွင်း နား မှာ ရပ် လျက် နေ ပါ ၏။ ဤ မြို့ သား တို့ ၏ သ မီး ပျို များ သည် ရေ ခပ် ရန် ထွက် လာ ကြ ပါ လိမ့် မည်။ ^၁၄ အ ကျွန်ုပ် သည် မိန်း က လေး တစ် ဦး အား ‘သင် ၏ ရေ အိုး ကို ချ ၍ အ ကျွန်ုပ် အား ရေ သောက် ခွင့် ပေး ပါ’ ဟု ဆို သော အ ခါ သူ က ‘သောက် ပါ။ သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ ကို လည်း ကျွန် မ ရေ တိုက် ပေး ပါ မည်’ ဟု ဆို လျှင် ထို သူ သည် ကိုယ် တော် ၏ အ စေ အ ပါး ဣ ဇက် အ တွက် ကိုယ် တော် ရွေး ချယ် ထား သော သူ ဖြစ် ပါ စေ သော။ ဤ သို့ အား ဖြင့် ကိုယ် တော် သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် အား မေတ္တာ က ရု ဏာ ပြ တော် မူ ကြောင်း အ ကျွန်ုပ် သိ ရ ပါ လိမ့် မည်” ဟု ဆု တောင်း လေ ၏။

^၁၅ ထို သို့ ဆု တောင်း ၍ မ ပြီး မီ ရေ ဗက္ကာ သည် မိ မိ ပ ခုံး ပေါ် တွင် ရေ အိုး တင် လျက် ထွက် လာ ၏။ သူ သည် အာ ဗြ ဟံ ၏ ညီ နာ ခေါ် နှင့် သူ ၏ မ ယား မိ လ ခါ ၏ သား ဖြစ် သူ ဗေ သွေ လ ၏ သ မီး ဖြစ် ၏။ ^၁၆ ထို မိန်း က လေး သည် ရုပ် ဆင်း သွင် ပြင် အ လွန် လှ ပ ၍ ယောက်ျား နှင့် မ ဆက် ဆံ သေး သော အ ပျို က ညာ ဖြစ် ၏။ သူ သည် စမ်း ရေ တွင်း သို့ ဆင်း သွား ၍ ရေ ဘူး ကို ရေ ဖြည့် ပြီး ပြန် တက် လာ ၏။

^၁၇ ထို အ စေ အ ပါး သည် မိန်း က လေး နှင့် တွေ့ ဆုံ ရန် ပြေး သွား ၍ “သင် ၏ ရေ အိုး မှ ရေ အ နည်း ငယ် သောက် ပါ ရ စေ” ဟု ဆို လျှင်၊ ^၁၈ မိန်း က လေး က “ကျွန် မ ၏ သ ခင်၊ သောက် ပါ” ဟု ဆို ပြီး လျှင် ရေ အိုး ကို မိ မိ လက် ပေါ် သို့ အ လျင် အ မြန် ချ ၍ သူ့ ကို ရေ တိုက် လေ ၏။ ^၁၉ သူ့ ကို ရေ တိုက် ပြီး သော အ ခါ “သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ လည်း ရေ အ ဝ သောက် ပြီး သည် အ ထိ ကျွန် မ ရေ ခပ် ပေး ပါ မည်” ဟု ဆို လျက်၊ ^၂၀ မိ မိ ရေ အိုး ထဲ မှ ရေ ကို ‌‌ရေ စား ခွက် ထဲ သို့ အ လျင် အ မြန် ‌လောင်း ထည့် ပြီး လျှင် တစ် ဖန် ‌ရေ ခပ် ရန် ရေ တွင်း သို့ ပြေး သွား ၍ ကု လား အုတ် အား လုံး အ တွက် ရေ ခပ် ပေး ၏။

^၂၁ ထို သူ သည် မိ မိ ခ ရီး စဉ် ကို ထာ ဝ ရ ဘု ရား အောင် မြင် ခွင့် ပေး မည်၊ မ ပေး မည် ကို သိ ရှိ ရန် မိန်း က လေး ကို တိတ် ဆိတ် စွာ စောင့် ကြည့် နေ ၏။ ^၂၂ ကု လား အုတ် တို့ ရေ သောက် ပြီး သော အ ခါ သူ သည် အ လေး ချိန် တစ် ဗေ ကာ ၅ ပဲ သား ခန့် သို့ မ ဟုတ် ၅.၇ ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ သော ရွှေ နှာ ကွင်း နှင့် မိန်း က လေး လက် တွင် ဝတ် ဆင် ရန် အ လေး ချိန် ရှယ် ကယ် တစ် ဆယ် ၇.၅ ကျပ် သား ခန့် သို့ မ ဟုတ် ၁၁၅ ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ သော ရွှေ လက် ကောက် တစ် စုံ ကို ထုတ် ယူ ၍၊ ^၂၃ သင် သည် မည် သူ ၏ သ မီး ဖြစ် သ နည်း။ အ ကျွန်ုပ် ကို ပြော ပါ။ သင့် ဖ ခင် ၏ အိမ် ၌ ည အိပ် နား ရန် အ ကျွန်ုပ် တို့ အ တွက် နေ ရာ ရှိ သ လော” ဟု မေး လေ ၏။ ^၂၄ မိန်း က လေး က လည်း “ကျွန် မ သည် နာ ခေါ် အ တွက် မိ လ ခါ မွေး ဖွား သော သား ဗေ သွေ လ ၏ သ မီး ဖြစ် ပါ သည်” ဟု ဖြေ ပြီး လျှင်၊ ^၂၅ “ကျွန် မ တို့ ၌ ကောက် ရိုး နှင့် အ စာ လည်း များ စွာ ရှိ ပါ ၏။ ည အိပ် နား ရန် နေ ရာ လည်း ရှိ ပါ ၏” ဟု ဆို လေ ၏။

^၂၆ ထို အ ခါ ထို သူ သည် ဦး ညွတ် ၍ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ပျပ် ဝပ် ရှိ ခိုး ကာ၊ ^၂၇ “အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ထံ မှ မေတ္တာ က ရု ဏာ တော် နှင့် သစ္စာ တော် ကို ရုပ် သိမ်း တော် မ မူ သော အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မင်္ဂ လာ ရှိ ပါ စေ သော။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ လမ်း ခ ရီး ၌ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ ဆွေ မျိုး သား ချင်း အိမ် သို့ အ ကျွန်ုပ် ကို ပို့ ဆောင် တော် မူ ပြီ” ဟု ဆို လေ ၏။ ^၂၈ မိန်း က လေး သည် လည်း ပြေး သွား ၍ ဤ အ ကြောင်း အ ရာ တို့ ကို မိ ခင် ၏ အိမ် သူ အိမ် သား အား ပြော ပြ လေ ၏။

^၂၉ ရေ ဗက္ကာ တွင် လာ ဗန် အ မည် ရှိ သော အစ် ကို တစ် ယောက် ရှိ ၏။ လာ ဗန် သည် ထို သူ ရှိ ရာ စမ်း ရေ တွင်း သို့ ပြေး လာ ၏။ ^၃၀ သူ သည် နှာ ကွင်း ကို လည်း‌ ကောင်း၊ သူ့ ညီ မ ၏ လက် မှ လက် ကောက် တို့ ကို လည်း ကောင်း မြင် ၍ “ထို သူ သည် ကျွန် မ ကို ဤ သို့ ပြော ပါ သည်” ဟု ဆို သော မိ မိ ညီ မ ရေ ဗက္ကာ ၏ စ ကား ကို ကြား သည် နှင့် ထို သူ ရှိ ရာ သို့ သွား လေ ၏။ ထို သူ သည် စမ်း ရေ တွင်း နား ရှိ ကု လား အုတ် တို့ အ နီး တွင် ရပ် နေ ၏။ ^၃၁ လာ ဗန် က “ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ သော သူ၊ ဝင် လာ ပါ။ အ ဘယ် ကြောင့် အ ပြင် ၌ ရပ် နေ သ နည်း။ အ ကျွန်ုပ် သည် အိမ် ကို လည်း ကောင်း၊ ကု လား အုတ် တို့ အ တွက် နေ ရာ ကို လည်း ကောင်း ပြင် ဆင် ထား ပါ ပြီ” ဟု ဆို ၏။ ^၃၂ သို့ ဖြစ် ၍ ထို သူ သည် အိမ် သို့ လိုက် လာ ၏။ လာ ဗန် သည် ကု လား အုတ် များ ပေါ် မှ ဝန် ကို ချ ၍ ကု လား အုတ် တို့ အ တွက် ကောက် ရိုး နှင့် အ စာ ကို ပေး ၏။ ထို သူ ၏ ခြေ နှင့် သူ့ အ ‌ဖော် တို့ ၏ ခြေ ကို ဆေး ရန် ရေ ကို လည်း ပေး ၏။

^၃၃ ထို့ နောက် သူ့ ရှေ့ ၌ အ စား အ စာ ကို တည် ခင်း လေ ၏။ သို့ သော် ထို သူ က “အ ကျွန်ုပ် ကိစ္စ ကို မ ပြော ရ မ ချင်း အ ကျွန်ုပ် မ စား နိုင် ပါ” ဟု ဆို လျှင် လာ ဗန် က “ပြော ပါ” ဟု ဆို လေ ၏။ ^၃၄ ထို သူ က လည်း “အ ကျွန်ုပ် သည် အာ ဗြ ဟံ ၏ အ စေ အ ပါး ဖြစ် ပါ သည်။ ^၃၅ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် ကို အ လွန် ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ သ ဖြင့် သူ သည် ချမ်း သာ သော သူ ဖြစ် လာ ပါ သည်။ ကိုယ် တော် သည် သူ့ အား သိုး အုပ်၊ နွား အုပ်၊ ရွှေ၊ ငွေ၊ ကျွန် ယောက်ျား များ၊ ကျွန် မိန်း မ များ၊ ကု လား အုတ် များ နှင့် မြည်း များ ကို ပေး တော် မူ ပါ သည်။ ^၃၆ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ မ ယား စာ ရာ သည် အ သက် ကြီး မှ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အ တွက် သား တစ် ယောက် ကို မွေး ဖွား ခဲ့ ပါ သည်။ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် သည် မိ မိ ပိုင် ဆိုင် သော အ ရာ အား လုံး ကို ထို သား အား ပေး ပါ သည်။ ^၃၇ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် က ‘သင် သည် ငါ နေ ထိုင် လျက် ရှိ သော ပြည် မှ ခါ နာန် အ မျိုး သ မီး များ ထဲ တွင် ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို မ ရှာ ဘဲ၊ ^၃၈ ငါ့ မျိုး နွယ် စု၊ ငါ့ ဖ ခင် ၏ အိမ် သို့ သွား ၍ ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို ရှာ ရ မည်’ ဟု အ ကျွန်ုပ် အား မှာ ကြား ၍ ကျိန် ဆို စေ ခဲ့ ပါ သည်။

^၃၉ အ ကျွန်ုပ် က လည်း ‘အ ကယ် ၍ မိန်း မ သည် အ ကျွန်ုပ် တို့ နှင့် အ တူ မ လိုက် လာ လို လျှင် မည် သို့ နည်း’ ဟု အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အား မေး လျှင်၊ ^၄၀ သ ခင် က ‘ငါ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် ၌ အ သက် ရှင် လျှောက် လှမ်း ခဲ့ ၏။ ထို ဘု ရား သည် မိ မိ ၏ ကောင်း ကင် တ မန် ကို သင့် ရှေ့ ၌ စေ လွှတ် ၍ သင် ၏ ခ ရီး စဉ် ကို အောင် မြင် ခွင့် ပေး တော် မူ လိမ့် မည်။ သို့ ဖြစ် ၍ သင် သည် ငါ့ မျိုး နွယ် စု၊ ငါ့ ဖ ခင် ၏ အိမ် တွင် ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို ရှာ ရ မည်။ ^၄၁ သင် သည် ငါ့ မျိုး နွယ် စု ထံ သို့ ရောက် သော အ ခါ ငါ ၏ ကျိန် ခြင်း မှ ကင်း လွတ် မည်။ သူ တို့ သည် သင့် အား သ မီး ကို မ ပေး လျှင် လည်း သင် သည် ငါ ၏ ကျိန် ခြင်း မှ ကင်း လွတ် မည်’ ဟု အ ကျွန်ုပ် အား ဆို ခဲ့ ပါ သည်။

^၄၂ အ ကျွန်ုပ် သည် ယ နေ့ စမ်း ရေ တွင်း သို့ ရောက် သော အ ခါ ‘အို အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား၊ အ ကျွန်ုပ် လာ သော ခ ရီး စဉ် အောင် မြင် စေ ရန် ကိုယ် တော် အ လို ရှိ လျှင်၊ ^၄၃ အ ကျွန်ုပ် သည် စမ်း ရေ တွင်း နား မှာ ရပ် နေ ၍ ရေ ခပ် ရန် ထွက် လာ သည့် မိန်း မ ပျို တစ် ယောက် အား “သင် ၏ ရေ အိုး မှ ရေ အ နည်း ငယ် သောက် ပါ ရ စေ” ဟု ဆို သော အ ခါ၊ ^၄၄ သူ က “သောက် ပါ။ သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ အ တွက် လည်း ကျွန် မ ရေ ခပ် ပေး ပါ မည်” ဟု ဆို လျှင် ထို သူ သည် အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ သား အ တွက် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရွေး ချယ် ထား သော မိန်း မ ဖြစ် ပါ စေ သော’ ဟု မြွက် ဆို ခဲ့ ပါ သည်။

^၄၅ ထို သို့ အ ကျွန်ုပ် သည် စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ မြွက် ဆို ၍ မ ပြီး မီ ‌ရေ ဗက္ကာ သည် မိ မိ ပ ခုံး ပေါ် တွင် ရေ အိုး တင် လျက် ထွက် လာ ပြီး စမ်း ရေ တွင်း သို့ ဆင်း သွား ၍ ရေ ခပ် ပါ သည်။ အ ကျွန်ုပ် က သူ့ အား ‘ရေ သောက် ပါ ရ စေ’ ဟု ဆို လျှင်၊ ^၄၆ သူ သည် ရေ အိုး ကို မိ မိ ပ ခုံး ပေါ် မှ အ လျင် အ မြန် ချ ၍ ‘သောက် ပါ။ သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ ကို လည်း ကျွန် မ ရေ တိုက် ပါ မည်’ ဟု ဆို ပါ သည်။ ထို့ ကြောင့် အ ကျွန်ုပ် သည် ရေ သောက် ရ ပါ သည်။ သူ သည် ကု လား အုတ် တို့ ကို လည်း ရေ တိုက် ပါ သည်။

^၄၇ အ ကျွန်ုပ် က လည်း ‘သင် သည် မည် သူ ၏ သ မီး ဖြစ် သ နည်း’ ဟု သူ့ အား မေး လျှင် သူ က ‘ကျွန် မ သည် နာ ခေါ် အ တွက် မိ လ ခါ မွေး ဖွား သော သား ဗေ သွေ လ ၏ သ မီး ဖြစ် ပါ သည်’ ဟု ဆို ပါ သည်။ ထို အ ခါ အ ကျွန်ုပ် သည် သူ ၏ နှာ ခေါင်း ၌ နှာ ကွင်း ကို လည်း ကောင်း၊ သူ ၏ လက် ၌ လက် ကောက် တို့ ကို လည်း ကောင်း ဆင် ယင် ပေး ပါ သည်။ ^၄၈ ထို့ နောက် အ ကျွန်ုပ် သည် ဦး ညွတ် ၍ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ရှိ ခိုး ကိုး ကွယ် ကာ အ ကျွန်ုပ် သ ခင့် ညီ ၏ မြေး ကို သ ခင့် သား အ တွက် ရွေး ယူ ရန် အ ကျွန်ုပ် ကို မှန် သော လမ်း ဖြင့် ပို့‌ ဆောင် တော် မူ သော အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကောင်း ချီး ထော မ နာ ပြု ပါ သည်။ ^၄၉ ယ ခု တွင် သင် တို့ သည် အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အား မေတ္တာ နှင့် သစ္စာ ကို ပြ ရန် အ လို ရှိ လျှင် အ ကျွန်ုပ် ကို ပြော ပါ။ အ လို မ ရှိ လျှင် လည်း အ ကျွန်ုပ် ကို ပြော ပါ။ သို့ မှ သာ အ ကျွန်ုပ် သည် လက် ယာ ဘက်၊ သို့ မ ဟုတ် လက် ဝဲ ဘက် သို့ လှည့် သွား နိုင် ပါ မည်” ဟု ပြော ဆို လေ ၏။

^၅၀ လာ ဗန် နှင့် ဗေ သွေ လ တို့ က လည်း “ဤ အ မှု သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ထံ တော် မှ လာ ၏။ အ ကျွန်ုပ် တို့ သည် ကောင်း သည်၊ မ ကောင်း သည် ဟူ ၍ သင့် ကို မ ပြော နိုင် ပါ။ ^၅၁ ရေ ဗက္ကာ သည့် သင့် ရှေ့ ၌ ရှိ ၏။ သူ့ ကို ခေါ် သွား ပါ။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား မိန့် တော် မူ သည့် အ တိုင်း သင့် သ ခင် ၏ သား အ တွက် မ ယား ဖြစ် စေ ပါ” ဟု ပြန် ဖြေ ကြ ၏။ ^၅၂ အာ ဗြ ဟံ ၏ အ စေ အ ပါး သည် သူ တို့ စ ကား ကို ကြား လျှင် မြေ မှာ ပျပ် ဝပ် လျက် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ရှိ ခိုး လေ ၏။ ^၅၃ ထို့ နောက် ထို အ စေ အ ပါး သည် ရွှေ တန် ဆာ၊ ငွေ တန် ဆာ နှင့် အ ဝတ် တန် ဆာ တို့ ကို ထုတ် ၍ ရေ ဗက္ကာ အား ပေး ၏။ သူ့ အစ် ကို နှင့် သူ့ မိ ခင် အား လည်း အ ဖိုး တန် သော လက် ဆောင် များ ကို ပေး ၏။

^၅၄ ထို့ နောက် ထို အ စေ အ ပါး နှင့် သူ့ အ ဖော် တို့ သည် စား သောက် ၍ ည အိပ် နား ကြ ၏။ နံ နက် အ ချိန် တွင် သူ တို့ ထ ကြ သော အ ခါ ထို အ စေ အ ပါး က “အ ကျွန်ုပ် ကို အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ထံ သို့ ပြန် ခွင့် ပြု ပါ” ဟု ဆို လေ ၏။ ^၅၅ ရေ ဗက္ကာ ၏ မိ ခင် နှင့် အစ် ကို က “မိန်း က လေး သည် အ ကျွန်ုပ် တို့ နှင့် အ တူ ဆယ် ရက် ခန့် နေ ပါ စေ ဦး။ ထို့ နောက် မှ သူ့ ကို သွား စေ မည်” ဟု ဆို ၏။ ^၅၆ အ စေ အ ပါး က လည်း “ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ ခ ရီး စဉ် ကို အောင် မြင် စေ တော် မူ ပြီ ဖြစ် ၍ အ ကျွန်ုပ် မ နှောင့် နှေး ပါ ရ စေ နှင့်။ အ ကျွန်ုပ် ကို ပြန် ခွင့် ပြု ပါ။ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ထံ သို့ ပြန် သွား ပါ ရ စေ” ဟု ဆို ၏။ ^၅၇ သူ တို့ က လည်း “မိန်း က လေး ကို ခေါ် ၍ သူ့ ဆန္ဒ ကို မေး ကြည့် ကြ စို့” ဟု ဆို ပြီး လျှင်၊ ^၅၈ ရေ ဗက္ကာ ကို ခေါ် ၍ “သင် သည် ဤ သူ နှင့် လိုက် သွား မည် လော” ဟု မေး ကြ ရာ သူ က “ကျွန် မ လိုက် သွား ပါ မည်” ဟု ဆို ၏။

^၅၉ ထို့ ကြောင့် သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ ညီ မ ရေ ဗက္ကာ နှင့် သူ ၏ အ ထိန်း ကို အာ ဗြ ဟံ ၏ အ စေ အ ပါး၊ သူ ၏ လူ တို့ နှင့် အ တူ လွှတ် လိုက် ကြ ၏။ ^၆၀ သူ တို့ သည် ရေ ဗက္ကာ ကို ကောင်း ချီး ပေး လျက် “ငါ တို့ နှ မ၊ သင် သည် လူ အ ထောင် အ သောင်း တို့ ၏ အ မိ ဖြစ် လာ ပါ စေ။ သင် ၏ အ မျိုး အ နွယ် သည် ရန် သူ သို့ မ ဟုတ် ‘သူ့ ကို မုန်း သော သူ’။ တို့ ၏ မြို့ တံ ခါး ကို သိမ်း ပိုက် နိုင် ပါ စေ” ဟု ဆို ကြ ၏။ ^၆၁ ထို့ နောက် ရေ ဗက္ကာ နှင့် သူ ၏ အ စေ ခံ မိန်း က လေး တို့ သည် ထ ၍ ကု လား အုတ် တို့ ကို စီး လျက် ထို သူ ၏ နောက် သို့ လိုက် သွား ကြ ၏။ ဤ သို့ ဖြင့် ထို အ စေ အ ပါး သည် ရေ ဗက္ကာ ကို ခေါ် ဆောင် ၍ ထွက် ခွာ သွား လေ ၏။

^၆၂ ထို အ ချိန် တွင် ဣ ဇက် သည် ဗေ ရ လ ဟဲ ရော အ ရပ် မှ လာ ၍ နေ ဂေ့ အ ရပ် ၌ နေ ထိုင် ၏။ ^၆၃ ဣ ဇက် သည် ည ချမ်း အ ချိန် ၌ ကွင်း ပြင် သို့ လမ်း လျှောက် ထွက် သွား ၍ မျှော် ကြည့် လိုက် ရာ ကု လား အုတ် များ လာ နေ သည် ကို မြင် လေ ၏။ ^၆၄ ရေ ဗက္ကာ သည် လည်း မျှော် ကြည့် ၍ ဣ ဇက် ကို မြင် လျှင် ကု လား အုတ် အ ပေါ် မှ ဆင်း ပြီး၊ ^၆၅ “ကျွန် မ တို့ ကို ကြို ဆို ရန် ကွင်း ပြင် ၌ လျှောက် လာ သော ထို သူ သည် မည် သူ နည်း” ဟု အ စေ အ ပါး အား မေး လေ ၏။ အ စေ အ ပါး က လည်း “သူ သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် ဖြစ် ပါ သည်” ဟု ပြန် ပြော လျှင် ရေ ဗက္ကာ သည် ခြုံ ပ ဝါ ကို ယူ ၍ ကိုယ့် ကိုယ် ကိုယ် ဖုံး လေ ၏။

^၆၆ အ စေ အ ပါး သည် မိ မိ ပြု ခဲ့ သော အ ရာ အား လုံး ကို ဣ ဇက် အား ပြော ပြ လေ ၏။ ^၆၇ ထို အ ခါ ဣ ဇက် သည် ရေ ဗက္ကာ ကို မိ ခင် စာ ရာ ၏ တဲ ထဲ သို့ ခေါ် ဆောင် သွား ၍ သူ နှင့် စုံ ဖက် သ ဖြင့် ရေ ဗက္ကာ သည် သူ ၏ မ ယား ဖြစ် လာ ၏။ ဣ ဇက် သည် ရေ ဗက္ကာ ကို ချစ် သ ဖြင့် မိ ခင် မ ရှိ တော့ သည့် နောက် တွင် နှစ် သိမ့် မှု ကို ရ ရှိ ၏။

24

¹ Abraham was old, and well advanced in age. Yahweh had blessed Abraham in all things. ² Abraham said to his servant, the elder of his house, who ruled over all that he had, “Please put your hand under my thigh. ³ I will make you swear by Yahweh, the God of heaven and the God of the earth, that you shall not take a wife for my son of the daughters of the Canaanites, among whom I live. ⁴ But you shall go to my country, and to my relatives, and take a wife for my son Isaac.”

⁵ The servant said to him, “What if the woman isn’t willing to follow me to this land? Must I bring your son again to the land you came from?” ⁶ Abraham said to him, “Beware that you don’t bring my son there again. ⁷ Yahweh, the God of heaven—who took me from my father’s house, and from the land of my birth, who spoke to me, and who swore to me, saying, ‘I will give this land to your offspring—he will send his angel before you, and you shall take a wife for my son from there. ⁸ If the woman isn’t willing to follow you, then you shall be clear from this oath to me. Only you shall not bring my son there again.” ⁹ The servant put his hand under the thigh of Abraham his master, and swore to him concerning this matter.

¹⁰ The servant took ten of his master’s camels, and departed, having a variety of good things of his master’s with him. He arose, and went to Mesopotamia, to the city of Nahor. ¹¹ He made the camels kneel down outside the city by the well of water at the time of evening, the time that women go out to draw water. ¹² He said, “Yahweh, the God of my master Abraham, please give me success today, and show kindness to my master Abraham. ¹³ Behold, I am standing by the spring of water. The daughters of the men of the city are coming out to draw water. ¹⁴ Let it happen, that the young lady to whom I will say, ‘Please let down your pitcher, that I may drink,’ then she says, ‘Drink, and I will also give your camels a drink,’—let her be the one you have appointed for your servant Isaac. By this I will know that you have shown kindness to my master.”

¹⁵ Before he had finished speaking, behold, Rebekah came out, who was born to Bethuel the son of Milcah, the wife of Nahor, Abraham’s brother, with her pitcher on her shoulder. ¹⁶ The young lady was very beautiful to look at, a virgin. No man had known her. She went down to the spring, filled her pitcher, and came up.

¹⁷ The servant ran to meet her, and said, “Please give me a drink, a little water from your pitcher.” ¹⁸ She said, “Drink, my lord.” She hurried, and let down her pitcher on her hand, and gave him a drink. ¹⁹ When she had finished giving him a drink, she said, “I will also draw for your camels, until they have finished drinking.” ²⁰ She hurried, and emptied her pitcher into the trough, and ran again to the well to draw, and drew for all his camels.

²¹ The man looked steadfastly at her, remaining silent, to know whether Yahweh had made his journey prosperous or not. ²² As the camels had done drinking, the man took a golden ring of half a shekel A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces. weight, and two bracelets for her hands of ten shekels weight of gold, ²³ and said, “Whose daughter are you? Please tell me. Is there room in your father’s house for us to stay?” ²⁴ She said to him, “I am the daughter of Bethuel the son of Milcah, whom she bore to Nahor.” ²⁵ She said moreover to him, “We have both straw and feed enough, and room to lodge in.”

²⁶ The man bowed his head, and worshiped Yahweh. ²⁷ He said, “Blessed be Yahweh, the God of my master Abraham, who has not forsaken his loving kindness and his truth toward my master. As for me, Yahweh has led me on the way to the house of my master’s relatives.” ²⁸ The young lady ran, and told her mother’s house about these words.

²⁹ Rebekah had a brother, and his name was Laban. Laban ran out to the man, to the spring. ³⁰ When he saw the ring, and the bracelets on his sister’s hands, and when he heard the words of Rebekah his sister, saying, “This is what the man said to me,” he came to the man. Behold, he was standing by the camels at the spring. ³¹ He said, “Come in, you blessed of Yahweh. Why do you stand outside? For I have prepared the house, and room for the camels.” ³² The man came into the house, and he unloaded the camels. He gave straw and feed for the camels, and water to wash his feet and the feet of the men who were with him.

³³ Food was set before him to eat, but he said, “I will not eat until I have told my message.” Laban said, “Speak on.”³⁴ He said, “I am Abraham’s servant. ³⁵ Yahweh has blessed my master greatly. He has become great. Yahweh has given him flocks and herds, silver and gold, male servants and female servants, and camels and donkeys. ³⁶ Sarah, my master’s wife, bore a son to my master when she was old. He has given all that he has to him. ³⁷ My master made me swear, saying, ‘You shall not take a wife for my son from the daughters of the Canaanites, in whose land I live, ³⁸ but you shall go to my father’s house, and to my relatives, and take a wife for my son.’

³⁹ I asked my master, ‘What if the woman will not follow me?’ ⁴⁰ He said to me, ‘Yahweh, before whom I walk, will send his angel with you, and prosper your way. You shall take a wife for my son from my relatives, and of my father’s house. ⁴¹ Then you will be clear from my oath, when you come to my relatives. If they don’t give her to you, you shall be clear from my oath.’

⁴² I came today to the spring, and said, ‘Yahweh, the God of my master Abraham, if now you do prosper my way which I go— ⁴³ behold, I am standing by this spring of water. Let it happen, that the maiden who comes out to draw, to whom I will say, “Please give me a little water from your pitcher to drink,” ⁴⁴ then she tells me, “Drink, and I will also draw for your camels,”—let her be the woman whom Yahweh has appointed for my master’s son.’

⁴⁵ Before I had finished speaking in my heart, behold, Rebekah came out with her pitcher on her shoulder. She went down to the spring, and drew. I said to her, ‘Please let me drink.’ ⁴⁶ She hurried and let down her pitcher from her shoulder, and said, ‘Drink, and I will also give your camels a drink.’ So I drank, and she also gave the camels a drink.

⁴⁷ I asked her, and said, ‘Whose daughter are you?’ She said, ‘The daughter of Bethuel, Nahor’s son, whom Milcah bore to him.’ I put the ring on her nose, and the bracelets on her hands. ⁴⁸ I bowed my head, and worshiped Yahweh, and blessed Yahweh, the God of my master Abraham, who had led me in the right way to take my master’s brother’s daughter for his son. ⁴⁹ Now if you will deal kindly and truly with my master, tell me. If not, tell me, that I may turn to the right hand, or to the left.”

⁵⁰ Then Laban and Bethuel answered, “The thing proceeds from Yahweh. We can’t speak to you bad or good. ⁵¹ Behold, Rebekah is before you. Take her, and go, and let her be your master’s son’s wife, as Yahweh has spoken.” ⁵² When Abraham’s servant heard their words, he bowed himself down to the earth to Yahweh. ⁵³ The servant brought out jewels of silver, and jewels of gold, and clothing, and gave them to Rebekah. He also gave precious things to her brother and her mother.

⁵⁴ They ate and drank, he and the men who were with him, and stayed all night. They rose up in the morning, and he said, “Send me away to my master.” ⁵⁵ Her brother and her mother said, “Let the young lady stay with us a few days, at least ten. After that she will go.” ⁵⁶ He said to them, “Don’t hinder me, since Yahweh has prospered my way. Send me away that I may go to my master.” ⁵⁷ They said, “We will call the young lady, and ask her.” ⁵⁸ They called Rebekah, and said to her, “Will you go with this man?” She said, “I will go.”

⁵⁹ They sent away Rebekah, their sister, with her nurse, Abraham’s servant, and his men. ⁶⁰ They blessed Rebekah, and said to her, “Our sister, may you be the mother of thousands of ten thousands, and let your offspring possess the gate of those who hate them.” ⁶¹ Rebekah arose with her ladies. They rode on the camels, and followed the man. The servant took Rebekah, and went his way.

⁶² Isaac came from the way of Beer Lahai Roi, for he lived in the land of the South. ⁶³ Isaac went out to meditate in the field at the evening. He lifted up his eyes and looked. Behold, there were camels coming. ⁶⁴ Rebekah lifted up her eyes, and when she saw Isaac, she got off the camel. ⁶⁵ She said to the servant, “Who is the man who is walking in the field to meet us?” The servant said, “It is my master.” She took her veil, and covered herself.

⁶⁶ The servant told Isaac all the things that he had done. ⁶⁷ Isaac brought her into his mother Sarah’s tent, and took Rebekah, and she became his wife. He loved her. So Isaac was comforted after his mother’s death.

၂၄

^၁ အာ ဗြ ဟံ သည် အ သက် အ ရွယ် ကြီး ရင့် လေ ပြီ။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အာ ဗြ ဟံ ကို အ ရာ ရာ ၌ ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ ၏။ ^၂ အာ ဗြ ဟံ သည် မိ မိ ပိုင် ဆိုင် သော အ ရာ အား လုံး ကို အုပ် စိုး ရ သော၊ မိ မိ အိမ် တွင် အ သက် ကြီး ဆုံး ဖြစ် သော အ စေ အ ပါး အား “သင် ၏ လက် ကို ငါ့ ပေါင် အောက် ၌ ထား လော့။ ^၃-၄ သင် သည် ငါ နေ ထိုင် လျက် ရှိ သော အ ရပ် မှ ခါ နာန် အ မျိုး သ မီး များ ထဲ တွင် ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို မ ရှာ ဘဲ ငါ့ ပြည်၊ ငါ့ ဆွေ မျိုး သား ချင်း ထံ သို့ သွား ၍ ငါ့ သား ဣ ဇက် အ တွက် မိန်း မ ကို ရှာ ပါ မည် ဟု ကောင်း ကင် နှင့် မြေ ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို တိုင် တည် ၍ ကျိန် ဆို ရ မည်” ဟု ဆို ၏။

^၅ အ စေ အ ပါး က လည်း “အ ကယ် ၍ မိန်း မ သည် ဤ ပြည် သို့ အ ကျွန်ုပ် နှင့် အ တူ မ လိုက် လာ လို လျှင် သ ခင် ၏ သား ကို သ ခင် ထွက် လာ ခဲ့ သော ပြည် သို့ အ ကျွန်ုပ် ခေါ် သွား ရ ပါ မည် လော” ဟု မေး လျှောက် ၏။ ^၆ အာ ဗြ ဟံ က လည်း “ငါ့ သား ကို ထို အ ရပ် သို့ မ ခေါ် သွား မိ စေ ရန် သင် သ တိ ပြု လော့။ ^၇ ငါ့ ဖ ခင် ၏ အိမ်၊ ငါ့ မွေး ရပ် မြေ မှ ငါ့ ကို ခေါ် ယူ ၍ ‘ဤ ပြည် ကို သင် ၏ သား စဉ် မြေး ဆက် အား ငါ ပေး မည်’ ဟု ကျိန် ဆို က တိ ပေး‌ တော် မူ သော ကောင်း ကင် ဘုံ ရှင် ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မိ မိ ၏ ကောင်း ကင် တ မန် ကို သင့် ရှေ့ ၌ စေ လွှတ် တော် မူ မည် ဖြစ် ၍ သင် သည် ငါ့ သား အ တွက် ထို အ ရပ် မှ မိန်း မ ကို ရှာ ရ မည်။ ^၈ အ ကယ် ၍ မိန်း မ သည် သင် နှင့် အ တူ မ လိုက် လာ လို လျှင် သင် သည် ငါ နှင့် ပြု သော ဤ ကျိန် ဆို ခြင်း မှ ကင်း လွတ် စေ။ ငါ့ သား ကို ကား ထို အ ရပ် သို့ မ ခေါ် သွား ရ” ဟု ဆို ၏။ ^၉ ထို အ ခါ အ‌ စေ အ ပါး သည် မိ မိ သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ပေါင် အောက် ၌ လက် ကို ထား ပြီး ဤ အ မှု အ ရာ နှင့် ပတ် သက် ၍ ကျိန် ဆို လေ ၏။

^၁၀ ထို့ နောက် အ စေ အ ပါး သည် မိ မိ သ ခင် ၏ ကု လား အုတ် များ ထဲ မှ ကု လား အုတ် ဆယ် စီး ကို ရွေး ယူ ပြီး လျှင် မိ မိ သ ခင် ပိုင် ဆိုင် သည့် အ ဖိုး တန် ပစ္စည် အ မျိုး မျိုး တို့ ကို ယူ ဆောင် လျက် ထ ၍ ထွက် ခွာ သွား ရာ မက် ဆို ပို တေး မီး ယား ပြည် ရှိ နာ ခေါ် နေ သော မြို့ သို့ ရောက် လေ ၏။ ^၁၁ အ မျိုး သ မီး များ ရေ ခပ် ဆင်း ချိန် ဖြစ် သည့် နေ ဝင် ချိန် ၌ သူ သည် မြို့ ပြင် ရှိ ရေ တွင်း နား မှာ ကု လား အုတ် တို့ ကို ဝပ် စေ ပြီး လျှင်၊ ^၁၂ “အို အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား၊ ယ နေ့ အ ကျွန်ုပ် ၏ အ မှု ကို အ ထ မြောက် အောင် မြင် စေ ၍ အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် အာ ဗြ ဟံ အား မေတ္တာ က ရု ဏာ ကို ပြ တော် မူ ပါ။ ^၁၃ အ ကျွန်ုပ် သည် စမ်း ရေ တွင်း နား မှာ ရပ် လျက် နေ ပါ ၏။ ဤ မြို့ သား တို့ ၏ သ မီး ပျို များ သည် ရေ ခပ် ရန် ထွက် လာ ကြ ပါ လိမ့် မည်။ ^၁၄ အ ကျွန်ုပ် သည် မိန်း က လေး တစ် ဦး အား ‘သင် ၏ ရေ အိုး ကို ချ ၍ အ ကျွန်ုပ် အား ရေ သောက် ခွင့် ပေး ပါ’ ဟု ဆို သော အ ခါ သူ က ‘သောက် ပါ။ သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ ကို လည်း ကျွန် မ ရေ တိုက် ပေး ပါ မည်’ ဟု ဆို လျှင် ထို သူ သည် ကိုယ် တော် ၏ အ စေ အ ပါး ဣ ဇက် အ တွက် ကိုယ် တော် ရွေး ချယ် ထား သော သူ ဖြစ် ပါ စေ သော။ ဤ သို့ အား ဖြင့် ကိုယ် တော် သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် အား မေတ္တာ က ရု ဏာ ပြ တော် မူ ကြောင်း အ ကျွန်ုပ် သိ ရ ပါ လိမ့် မည်” ဟု ဆု တောင်း လေ ၏။

^၁၅ ထို သို့ ဆု တောင်း ၍ မ ပြီး မီ ရေ ဗက္ကာ သည် မိ မိ ပ ခုံး ပေါ် တွင် ရေ အိုး တင် လျက် ထွက် လာ ၏။ သူ သည် အာ ဗြ ဟံ ၏ ညီ နာ ခေါ် နှင့် သူ ၏ မ ယား မိ လ ခါ ၏ သား ဖြစ် သူ ဗေ သွေ လ ၏ သ မီး ဖြစ် ၏။ ^၁၆ ထို မိန်း က လေး သည် ရုပ် ဆင်း သွင် ပြင် အ လွန် လှ ပ ၍ ယောက်ျား နှင့် မ ဆက် ဆံ သေး သော အ ပျို က ညာ ဖြစ် ၏။ သူ သည် စမ်း ရေ တွင်း သို့ ဆင်း သွား ၍ ရေ ဘူး ကို ရေ ဖြည့် ပြီး ပြန် တက် လာ ၏။

^၁၇ ထို အ စေ အ ပါး သည် မိန်း က လေး နှင့် တွေ့ ဆုံ ရန် ပြေး သွား ၍ “သင် ၏ ရေ အိုး မှ ရေ အ နည်း ငယ် သောက် ပါ ရ စေ” ဟု ဆို လျှင်၊ ^၁၈ မိန်း က လေး က “ကျွန် မ ၏ သ ခင်၊ သောက် ပါ” ဟု ဆို ပြီး လျှင် ရေ အိုး ကို မိ မိ လက် ပေါ် သို့ အ လျင် အ မြန် ချ ၍ သူ့ ကို ရေ တိုက် လေ ၏။ ^၁၉ သူ့ ကို ရေ တိုက် ပြီး သော အ ခါ “သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ လည်း ရေ အ ဝ သောက် ပြီး သည် အ ထိ ကျွန် မ ရေ ခပ် ပေး ပါ မည်” ဟု ဆို လျက်၊ ^၂၀ မိ မိ ရေ အိုး ထဲ မှ ရေ ကို ‌‌ရေ စား ခွက် ထဲ သို့ အ လျင် အ မြန် ‌လောင်း ထည့် ပြီး လျှင် တစ် ဖန် ‌ရေ ခပ် ရန် ရေ တွင်း သို့ ပြေး သွား ၍ ကု လား အုတ် အား လုံး အ တွက် ရေ ခပ် ပေး ၏။

^၂၁ ထို သူ သည် မိ မိ ခ ရီး စဉ် ကို ထာ ဝ ရ ဘု ရား အောင် မြင် ခွင့် ပေး မည်၊ မ ပေး မည် ကို သိ ရှိ ရန် မိန်း က လေး ကို တိတ် ဆိတ် စွာ စောင့် ကြည့် နေ ၏။ ^၂၂ ကု လား အုတ် တို့ ရေ သောက် ပြီး သော အ ခါ သူ သည် အ လေး ချိန် တစ် ဗေ ကာ ၅ ပဲ သား ခန့် သို့ မ ဟုတ် ၅.၇ ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ သော ရွှေ နှာ ကွင်း နှင့် မိန်း က လေး လက် တွင် ဝတ် ဆင် ရန် အ လေး ချိန် ရှယ် ကယ် တစ် ဆယ် ၇.၅ ကျပ် သား ခန့် သို့ မ ဟုတ် ၁၁၅ ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ သော ရွှေ လက် ကောက် တစ် စုံ ကို ထုတ် ယူ ၍၊ ^၂၃ သင် သည် မည် သူ ၏ သ မီး ဖြစ် သ နည်း။ အ ကျွန်ုပ် ကို ပြော ပါ။ သင့် ဖ ခင် ၏ အိမ် ၌ ည အိပ် နား ရန် အ ကျွန်ုပ် တို့ အ တွက် နေ ရာ ရှိ သ လော” ဟု မေး လေ ၏။ ^၂၄ မိန်း က လေး က လည်း “ကျွန် မ သည် နာ ခေါ် အ တွက် မိ လ ခါ မွေး ဖွား သော သား ဗေ သွေ လ ၏ သ မီး ဖြစ် ပါ သည်” ဟု ဖြေ ပြီး လျှင်၊ ^၂၅ “ကျွန် မ တို့ ၌ ကောက် ရိုး နှင့် အ စာ လည်း များ စွာ ရှိ ပါ ၏။ ည အိပ် နား ရန် နေ ရာ လည်း ရှိ ပါ ၏” ဟု ဆို လေ ၏။

^၂၆ ထို အ ခါ ထို သူ သည် ဦး ညွတ် ၍ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ပျပ် ဝပ် ရှိ ခိုး ကာ၊ ^၂၇ “အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ထံ မှ မေတ္တာ က ရု ဏာ တော် နှင့် သစ္စာ တော် ကို ရုပ် သိမ်း တော် မ မူ သော အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မင်္ဂ လာ ရှိ ပါ စေ သော။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ လမ်း ခ ရီး ၌ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ ဆွေ မျိုး သား ချင်း အိမ် သို့ အ ကျွန်ုပ် ကို ပို့ ဆောင် တော် မူ ပြီ” ဟု ဆို လေ ၏။ ^၂၈ မိန်း က လေး သည် လည်း ပြေး သွား ၍ ဤ အ ကြောင်း အ ရာ တို့ ကို မိ ခင် ၏ အိမ် သူ အိမ် သား အား ပြော ပြ လေ ၏။

^၂၉ ရေ ဗက္ကာ တွင် လာ ဗန် အ မည် ရှိ သော အစ် ကို တစ် ယောက် ရှိ ၏။ လာ ဗန် သည် ထို သူ ရှိ ရာ စမ်း ရေ တွင်း သို့ ပြေး လာ ၏။ ^၃၀ သူ သည် နှာ ကွင်း ကို လည်း‌ ကောင်း၊ သူ့ ညီ မ ၏ လက် မှ လက် ကောက် တို့ ကို လည်း ကောင်း မြင် ၍ “ထို သူ သည် ကျွန် မ ကို ဤ သို့ ပြော ပါ သည်” ဟု ဆို သော မိ မိ ညီ မ ရေ ဗက္ကာ ၏ စ ကား ကို ကြား သည် နှင့် ထို သူ ရှိ ရာ သို့ သွား လေ ၏။ ထို သူ သည် စမ်း ရေ တွင်း နား ရှိ ကု လား အုတ် တို့ အ နီး တွင် ရပ် နေ ၏။ ^၃၁ လာ ဗန် က “ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ သော သူ၊ ဝင် လာ ပါ။ အ ဘယ် ကြောင့် အ ပြင် ၌ ရပ် နေ သ နည်း။ အ ကျွန်ုပ် သည် အိမ် ကို လည်း ကောင်း၊ ကု လား အုတ် တို့ အ တွက် နေ ရာ ကို လည်း ကောင်း ပြင် ဆင် ထား ပါ ပြီ” ဟု ဆို ၏။ ^၃၂ သို့ ဖြစ် ၍ ထို သူ သည် အိမ် သို့ လိုက် လာ ၏။ လာ ဗန် သည် ကု လား အုတ် များ ပေါ် မှ ဝန် ကို ချ ၍ ကု လား အုတ် တို့ အ တွက် ကောက် ရိုး နှင့် အ စာ ကို ပေး ၏။ ထို သူ ၏ ခြေ နှင့် သူ့ အ ‌ဖော် တို့ ၏ ခြေ ကို ဆေး ရန် ရေ ကို လည်း ပေး ၏။

^၃၃ ထို့ နောက် သူ့ ရှေ့ ၌ အ စား အ စာ ကို တည် ခင်း လေ ၏။ သို့ သော် ထို သူ က “အ ကျွန်ုပ် ကိစ္စ ကို မ ပြော ရ မ ချင်း အ ကျွန်ုပ် မ စား နိုင် ပါ” ဟု ဆို လျှင် လာ ဗန် က “ပြော ပါ” ဟု ဆို လေ ၏။ ^၃၄ ထို သူ က လည်း “အ ကျွန်ုပ် သည် အာ ဗြ ဟံ ၏ အ စေ အ ပါး ဖြစ် ပါ သည်။ ^၃၅ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် ကို အ လွန် ကောင်း ချီး ပေး တော် မူ သ ဖြင့် သူ သည် ချမ်း သာ သော သူ ဖြစ် လာ ပါ သည်။ ကိုယ် တော် သည် သူ့ အား သိုး အုပ်၊ နွား အုပ်၊ ရွှေ၊ ငွေ၊ ကျွန် ယောက်ျား များ၊ ကျွန် မိန်း မ များ၊ ကု လား အုတ် များ နှင့် မြည်း များ ကို ပေး တော် မူ ပါ သည်။ ^၃၆ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ မ ယား စာ ရာ သည် အ သက် ကြီး မှ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အ တွက် သား တစ် ယောက် ကို မွေး ဖွား ခဲ့ ပါ သည်။ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် သည် မိ မိ ပိုင် ဆိုင် သော အ ရာ အား လုံး ကို ထို သား အား ပေး ပါ သည်။ ^၃၇ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် က ‘သင် သည် ငါ နေ ထိုင် လျက် ရှိ သော ပြည် မှ ခါ နာန် အ မျိုး သ မီး များ ထဲ တွင် ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို မ ရှာ ဘဲ၊ ^၃၈ ငါ့ မျိုး နွယ် စု၊ ငါ့ ဖ ခင် ၏ အိမ် သို့ သွား ၍ ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို ရှာ ရ မည်’ ဟု အ ကျွန်ုပ် အား မှာ ကြား ၍ ကျိန် ဆို စေ ခဲ့ ပါ သည်။

^၃၉ အ ကျွန်ုပ် က လည်း ‘အ ကယ် ၍ မိန်း မ သည် အ ကျွန်ုပ် တို့ နှင့် အ တူ မ လိုက် လာ လို လျှင် မည် သို့ နည်း’ ဟု အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အား မေး လျှင်၊ ^၄၀ သ ခင် က ‘ငါ သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရှေ့ တော် ၌ အ သက် ရှင် လျှောက် လှမ်း ခဲ့ ၏။ ထို ဘု ရား သည် မိ မိ ၏ ကောင်း ကင် တ မန် ကို သင့် ရှေ့ ၌ စေ လွှတ် ၍ သင် ၏ ခ ရီး စဉ် ကို အောင် မြင် ခွင့် ပေး တော် မူ လိမ့် မည်။ သို့ ဖြစ် ၍ သင် သည် ငါ့ မျိုး နွယ် စု၊ ငါ့ ဖ ခင် ၏ အိမ် တွင် ငါ့ သား အ တွက် မိန်း မ ကို ရှာ ရ မည်။ ^၄၁ သင် သည် ငါ့ မျိုး နွယ် စု ထံ သို့ ရောက် သော အ ခါ ငါ ၏ ကျိန် ခြင်း မှ ကင်း လွတ် မည်။ သူ တို့ သည် သင့် အား သ မီး ကို မ ပေး လျှင် လည်း သင် သည် ငါ ၏ ကျိန် ခြင်း မှ ကင်း လွတ် မည်’ ဟု အ ကျွန်ုပ် အား ဆို ခဲ့ ပါ သည်။

^၄၂ အ ကျွန်ုပ် သည် ယ နေ့ စမ်း ရေ တွင်း သို့ ရောက် သော အ ခါ ‘အို အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား၊ အ ကျွန်ုပ် လာ သော ခ ရီး စဉ် အောင် မြင် စေ ရန် ကိုယ် တော် အ လို ရှိ လျှင်၊ ^၄၃ အ ကျွန်ုပ် သည် စမ်း ရေ တွင်း နား မှာ ရပ် နေ ၍ ရေ ခပ် ရန် ထွက် လာ သည့် မိန်း မ ပျို တစ် ယောက် အား “သင် ၏ ရေ အိုး မှ ရေ အ နည်း ငယ် သောက် ပါ ရ စေ” ဟု ဆို သော အ ခါ၊ ^၄၄ သူ က “သောက် ပါ။ သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ အ တွက် လည်း ကျွန် မ ရေ ခပ် ပေး ပါ မည်” ဟု ဆို လျှင် ထို သူ သည် အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ၏ သား အ တွက် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ရွေး ချယ် ထား သော မိန်း မ ဖြစ် ပါ စေ သော’ ဟု မြွက် ဆို ခဲ့ ပါ သည်။

^၄၅ ထို သို့ အ ကျွန်ုပ် သည် စိတ် နှ လုံး ထဲ ၌ မြွက် ဆို ၍ မ ပြီး မီ ‌ရေ ဗက္ကာ သည် မိ မိ ပ ခုံး ပေါ် တွင် ရေ အိုး တင် လျက် ထွက် လာ ပြီး စမ်း ရေ တွင်း သို့ ဆင်း သွား ၍ ရေ ခပ် ပါ သည်။ အ ကျွန်ုပ် က သူ့ အား ‘ရေ သောက် ပါ ရ စေ’ ဟု ဆို လျှင်၊ ^၄၆ သူ သည် ရေ အိုး ကို မိ မိ ပ ခုံး ပေါ် မှ အ လျင် အ မြန် ချ ၍ ‘သောက် ပါ။ သင် ၏ ကု လား အုတ် တို့ ကို လည်း ကျွန် မ ရေ တိုက် ပါ မည်’ ဟု ဆို ပါ သည်။ ထို့ ကြောင့် အ ကျွန်ုပ် သည် ရေ သောက် ရ ပါ သည်။ သူ သည် ကု လား အုတ် တို့ ကို လည်း ရေ တိုက် ပါ သည်။

^၄၇ အ ကျွန်ုပ် က လည်း ‘သင် သည် မည် သူ ၏ သ မီး ဖြစ် သ နည်း’ ဟု သူ့ အား မေး လျှင် သူ က ‘ကျွန် မ သည် နာ ခေါ် အ တွက် မိ လ ခါ မွေး ဖွား သော သား ဗေ သွေ လ ၏ သ မီး ဖြစ် ပါ သည်’ ဟု ဆို ပါ သည်။ ထို အ ခါ အ ကျွန်ုပ် သည် သူ ၏ နှာ ခေါင်း ၌ နှာ ကွင်း ကို လည်း ကောင်း၊ သူ ၏ လက် ၌ လက် ကောက် တို့ ကို လည်း ကောင်း ဆင် ယင် ပေး ပါ သည်။ ^၄၈ ထို့ နောက် အ ကျွန်ုပ် သည် ဦး ညွတ် ၍ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ရှိ ခိုး ကိုး ကွယ် ကာ အ ကျွန်ုပ် သ ခင့် ညီ ၏ မြေး ကို သ ခင့် သား အ တွက် ရွေး ယူ ရန် အ ကျွန်ုပ် ကို မှန် သော လမ်း ဖြင့် ပို့‌ ဆောင် တော် မူ သော အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အာ ဗြ ဟံ ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ကောင်း ချီး ထော မ နာ ပြု ပါ သည်။ ^၄၉ ယ ခု တွင် သင် တို့ သည် အ ကျွန်ုပ် သ ခင် အား မေတ္တာ နှင့် သစ္စာ ကို ပြ ရန် အ လို ရှိ လျှင် အ ကျွန်ုပ် ကို ပြော ပါ။ အ လို မ ရှိ လျှင် လည်း အ ကျွန်ုပ် ကို ပြော ပါ။ သို့ မှ သာ အ ကျွန်ုပ် သည် လက် ယာ ဘက်၊ သို့ မ ဟုတ် လက် ဝဲ ဘက် သို့ လှည့် သွား နိုင် ပါ မည်” ဟု ပြော ဆို လေ ၏။

^၅၀ လာ ဗန် နှင့် ဗေ သွေ လ တို့ က လည်း “ဤ အ မှု သည် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ထံ တော် မှ လာ ၏။ အ ကျွန်ုပ် တို့ သည် ကောင်း သည်၊ မ ကောင်း သည် ဟူ ၍ သင့် ကို မ ပြော နိုင် ပါ။ ^၅၁ ရေ ဗက္ကာ သည့် သင့် ရှေ့ ၌ ရှိ ၏။ သူ့ ကို ခေါ် သွား ပါ။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား မိန့် တော် မူ သည့် အ တိုင်း သင့် သ ခင် ၏ သား အ တွက် မ ယား ဖြစ် စေ ပါ” ဟု ပြန် ဖြေ ကြ ၏။ ^၅၂ အာ ဗြ ဟံ ၏ အ စေ အ ပါး သည် သူ တို့ စ ကား ကို ကြား လျှင် မြေ မှာ ပျပ် ဝပ် လျက် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ကို ရှိ ခိုး လေ ၏။ ^၅၃ ထို့ နောက် ထို အ စေ အ ပါး သည် ရွှေ တန် ဆာ၊ ငွေ တန် ဆာ နှင့် အ ဝတ် တန် ဆာ တို့ ကို ထုတ် ၍ ရေ ဗက္ကာ အား ပေး ၏။ သူ့ အစ် ကို နှင့် သူ့ မိ ခင် အား လည်း အ ဖိုး တန် သော လက် ဆောင် များ ကို ပေး ၏။

^၅၄ ထို့ နောက် ထို အ စေ အ ပါး နှင့် သူ့ အ ဖော် တို့ သည် စား သောက် ၍ ည အိပ် နား ကြ ၏။ နံ နက် အ ချိန် တွင် သူ တို့ ထ ကြ သော အ ခါ ထို အ စေ အ ပါး က “အ ကျွန်ုပ် ကို အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ထံ သို့ ပြန် ခွင့် ပြု ပါ” ဟု ဆို လေ ၏။ ^၅၅ ရေ ဗက္ကာ ၏ မိ ခင် နှင့် အစ် ကို က “မိန်း က လေး သည် အ ကျွန်ုပ် တို့ နှင့် အ တူ ဆယ် ရက် ခန့် နေ ပါ စေ ဦး။ ထို့ နောက် မှ သူ့ ကို သွား စေ မည်” ဟု ဆို ၏။ ^၅၆ အ စေ အ ပါး က လည်း “ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ ခ ရီး စဉ် ကို အောင် မြင် စေ တော် မူ ပြီ ဖြစ် ၍ အ ကျွန်ုပ် မ နှောင့် နှေး ပါ ရ စေ နှင့်။ အ ကျွန်ုပ် ကို ပြန် ခွင့် ပြု ပါ။ အ ကျွန်ုပ် သ ခင် ထံ သို့ ပြန် သွား ပါ ရ စေ” ဟု ဆို ၏။ ^၅၇ သူ တို့ က လည်း “မိန်း က လေး ကို ခေါ် ၍ သူ့ ဆန္ဒ ကို မေး ကြည့် ကြ စို့” ဟု ဆို ပြီး လျှင်၊ ^၅၈ ရေ ဗက္ကာ ကို ခေါ် ၍ “သင် သည် ဤ သူ နှင့် လိုက် သွား မည် လော” ဟု မေး ကြ ရာ သူ က “ကျွန် မ လိုက် သွား ပါ မည်” ဟု ဆို ၏။

^၅၉ ထို့ ကြောင့် သူ တို့ သည် မိ မိ တို့ ညီ မ ရေ ဗက္ကာ နှင့် သူ ၏ အ ထိန်း ကို အာ ဗြ ဟံ ၏ အ စေ အ ပါး၊ သူ ၏ လူ တို့ နှင့် အ တူ လွှတ် လိုက် ကြ ၏။ ^၆၀ သူ တို့ သည် ရေ ဗက္ကာ ကို ကောင်း ချီး ပေး လျက် “ငါ တို့ နှ မ၊ သင် သည် လူ အ ထောင် အ သောင်း တို့ ၏ အ မိ ဖြစ် လာ ပါ စေ။ သင် ၏ အ မျိုး အ နွယ် သည် ရန် သူ သို့ မ ဟုတ် ‘သူ့ ကို မုန်း သော သူ’။ တို့ ၏ မြို့ တံ ခါး ကို သိမ်း ပိုက် နိုင် ပါ စေ” ဟု ဆို ကြ ၏။ ^၆၁ ထို့ နောက် ရေ ဗက္ကာ နှင့် သူ ၏ အ စေ ခံ မိန်း က လေး တို့ သည် ထ ၍ ကု လား အုတ် တို့ ကို စီး လျက် ထို သူ ၏ နောက် သို့ လိုက် သွား ကြ ၏။ ဤ သို့ ဖြင့် ထို အ စေ အ ပါး သည် ရေ ဗက္ကာ ကို ခေါ် ဆောင် ၍ ထွက် ခွာ သွား လေ ၏။

^၆၂ ထို အ ချိန် တွင် ဣ ဇက် သည် ဗေ ရ လ ဟဲ ရော အ ရပ် မှ လာ ၍ နေ ဂေ့ အ ရပ် ၌ နေ ထိုင် ၏။ ^၆၃ ဣ ဇက် သည် ည ချမ်း အ ချိန် ၌ ကွင်း ပြင် သို့ လမ်း လျှောက် ထွက် သွား ၍ မျှော် ကြည့် လိုက် ရာ ကု လား အုတ် များ လာ နေ သည် ကို မြင် လေ ၏။ ^၆၄ ရေ ဗက္ကာ သည် လည်း မျှော် ကြည့် ၍ ဣ ဇက် ကို မြင် လျှင် ကု လား အုတ် အ ပေါ် မှ ဆင်း ပြီး၊ ^၆၅ “ကျွန် မ တို့ ကို ကြို ဆို ရန် ကွင်း ပြင် ၌ လျှောက် လာ သော ထို သူ သည် မည် သူ နည်း” ဟု အ စေ အ ပါး အား မေး လေ ၏။ အ စေ အ ပါး က လည်း “သူ သည် အ ကျွန်ုပ် ၏ သ ခင် ဖြစ် ပါ သည်” ဟု ပြန် ပြော လျှင် ရေ ဗက္ကာ သည် ခြုံ ပ ဝါ ကို ယူ ၍ ကိုယ့် ကိုယ် ကိုယ် ဖုံး လေ ၏။

^၆၆ အ စေ အ ပါး သည် မိ မိ ပြု ခဲ့ သော အ ရာ အား လုံး ကို ဣ ဇက် အား ပြော ပြ လေ ၏။ ^၆၇ ထို အ ခါ ဣ ဇက် သည် ရေ ဗက္ကာ ကို မိ ခင် စာ ရာ ၏ တဲ ထဲ သို့ ခေါ် ဆောင် သွား ၍ သူ နှင့် စုံ ဖက် သ ဖြင့် ရေ ဗက္ကာ သည် သူ ၏ မ ယား ဖြစ် လာ ၏။ ဣ ဇက် သည် ရေ ဗက္ကာ ကို ချစ် သ ဖြင့် မိ ခင် မ ရှိ တော့ သည့် နောက် တွင် နှစ် သိမ့် မှု ကို ရ ရှိ ၏။

24

¹ Abraham was old, and well advanced in age. Yahweh had blessed Abraham in all things. ² Abraham said to his servant, the elder of his house, who ruled over all that he had, “Please put your hand under my thigh. ³ I will make you swear by Yahweh, the God of heaven and the God of the earth, that you shall not take a wife for my son of the daughters of the Canaanites, among whom I live. ⁴ But you shall go to my country, and to my relatives, and take a wife for my son Isaac.”

⁵ The servant said to him, “What if the woman isn’t willing to follow me to this land? Must I bring your son again to the land you came from?” ⁶ Abraham said to him, “Beware that you don’t bring my son there again. ⁷ Yahweh, the God of heaven—who took me from my father’s house, and from the land of my birth, who spoke to me, and who swore to me, saying, ‘I will give this land to your offspring—he will send his angel before you, and you shall take a wife for my son from there. ⁸ If the woman isn’t willing to follow you, then you shall be clear from this oath to me. Only you shall not bring my son there again.” ⁹ The servant put his hand under the thigh of Abraham his master, and swore to him concerning this matter.

¹⁰ The servant took ten of his master’s camels, and departed, having a variety of good things of his master’s with him. He arose, and went to Mesopotamia, to the city of Nahor. ¹¹ He made the camels kneel down outside the city by the well of water at the time of evening, the time that women go out to draw water. ¹² He said, “Yahweh, the God of my master Abraham, please give me success today, and show kindness to my master Abraham. ¹³ Behold, I am standing by the spring of water. The daughters of the men of the city are coming out to draw water. ¹⁴ Let it happen, that the young lady to whom I will say, ‘Please let down your pitcher, that I may drink,’ then she says, ‘Drink, and I will also give your camels a drink,’—let her be the one you have appointed for your servant Isaac. By this I will know that you have shown kindness to my master.”

¹⁵ Before he had finished speaking, behold, Rebekah came out, who was born to Bethuel the son of Milcah, the wife of Nahor, Abraham’s brother, with her pitcher on her shoulder. ¹⁶ The young lady was very beautiful to look at, a virgin. No man had known her. She went down to the spring, filled her pitcher, and came up.

¹⁷ The servant ran to meet her, and said, “Please give me a drink, a little water from your pitcher.” ¹⁸ She said, “Drink, my lord.” She hurried, and let down her pitcher on her hand, and gave him a drink. ¹⁹ When she had finished giving him a drink, she said, “I will also draw for your camels, until they have finished drinking.” ²⁰ She hurried, and emptied her pitcher into the trough, and ran again to the well to draw, and drew for all his camels.

²¹ The man looked steadfastly at her, remaining silent, to know whether Yahweh had made his journey prosperous or not. ²² As the camels had done drinking, the man took a golden ring of half a shekel A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces. weight, and two bracelets for her hands of ten shekels weight of gold, ²³ and said, “Whose daughter are you? Please tell me. Is there room in your father’s house for us to stay?” ²⁴ She said to him, “I am the daughter of Bethuel the son of Milcah, whom she bore to Nahor.” ²⁵ She said moreover to him, “We have both straw and feed enough, and room to lodge in.”

²⁶ The man bowed his head, and worshiped Yahweh. ²⁷ He said, “Blessed be Yahweh, the God of my master Abraham, who has not forsaken his loving kindness and his truth toward my master. As for me, Yahweh has led me on the way to the house of my master’s relatives.” ²⁸ The young lady ran, and told her mother’s house about these words.

²⁹ Rebekah had a brother, and his name was Laban. Laban ran out to the man, to the spring. ³⁰ When he saw the ring, and the bracelets on his sister’s hands, and when he heard the words of Rebekah his sister, saying, “This is what the man said to me,” he came to the man. Behold, he was standing by the camels at the spring. ³¹ He said, “Come in, you blessed of Yahweh. Why do you stand outside? For I have prepared the house, and room for the camels.” ³² The man came into the house, and he unloaded the camels. He gave straw and feed for the camels, and water to wash his feet and the feet of the men who were with him.

³³ Food was set before him to eat, but he said, “I will not eat until I have told my message.” Laban said, “Speak on.”³⁴ He said, “I am Abraham’s servant. ³⁵ Yahweh has blessed my master greatly. He has become great. Yahweh has given him flocks and herds, silver and gold, male servants and female servants, and camels and donkeys. ³⁶ Sarah, my master’s wife, bore a son to my master when she was old. He has given all that he has to him. ³⁷ My master made me swear, saying, ‘You shall not take a wife for my son from the daughters of the Canaanites, in whose land I live, ³⁸ but you shall go to my father’s house, and to my relatives, and take a wife for my son.’

³⁹ I asked my master, ‘What if the woman will not follow me?’ ⁴⁰ He said to me, ‘Yahweh, before whom I walk, will send his angel with you, and prosper your way. You shall take a wife for my son from my relatives, and of my father’s house. ⁴¹ Then you will be clear from my oath, when you come to my relatives. If they don’t give her to you, you shall be clear from my oath.’

⁴² I came today to the spring, and said, ‘Yahweh, the God of my master Abraham, if now you do prosper my way which I go— ⁴³ behold, I am standing by this spring of water. Let it happen, that the maiden who comes out to draw, to whom I will say, “Please give me a little water from your pitcher to drink,” ⁴⁴ then she tells me, “Drink, and I will also draw for your camels,”—let her be the woman whom Yahweh has appointed for my master’s son.’

⁴⁵ Before I had finished speaking in my heart, behold, Rebekah came out with her pitcher on her shoulder. She went down to the spring, and drew. I said to her, ‘Please let me drink.’ ⁴⁶ She hurried and let down her pitcher from her shoulder, and said, ‘Drink, and I will also give your camels a drink.’ So I drank, and she also gave the camels a drink.

⁴⁷ I asked her, and said, ‘Whose daughter are you?’ She said, ‘The daughter of Bethuel, Nahor’s son, whom Milcah bore to him.’ I put the ring on her nose, and the bracelets on her hands. ⁴⁸ I bowed my head, and worshiped Yahweh, and blessed Yahweh, the God of my master Abraham, who had led me in the right way to take my master’s brother’s daughter for his son. ⁴⁹ Now if you will deal kindly and truly with my master, tell me. If not, tell me, that I may turn to the right hand, or to the left.”

⁵⁰ Then Laban and Bethuel answered, “The thing proceeds from Yahweh. We can’t speak to you bad or good. ⁵¹ Behold, Rebekah is before you. Take her, and go, and let her be your master’s son’s wife, as Yahweh has spoken.” ⁵² When Abraham’s servant heard their words, he bowed himself down to the earth to Yahweh. ⁵³ The servant brought out jewels of silver, and jewels of gold, and clothing, and gave them to Rebekah. He also gave precious things to her brother and her mother.

⁵⁴ They ate and drank, he and the men who were with him, and stayed all night. They rose up in the morning, and he said, “Send me away to my master.” ⁵⁵ Her brother and her mother said, “Let the young lady stay with us a few days, at least ten. After that she will go.” ⁵⁶ He said to them, “Don’t hinder me, since Yahweh has prospered my way. Send me away that I may go to my master.” ⁵⁷ They said, “We will call the young lady, and ask her.” ⁵⁸ They called Rebekah, and said to her, “Will you go with this man?” She said, “I will go.”

⁵⁹ They sent away Rebekah, their sister, with her nurse, Abraham’s servant, and his men. ⁶⁰ They blessed Rebekah, and said to her, “Our sister, may you be the mother of thousands of ten thousands, and let your offspring possess the gate of those who hate them.” ⁶¹ Rebekah arose with her ladies. They rode on the camels, and followed the man. The servant took Rebekah, and went his way.

⁶² Isaac came from the way of Beer Lahai Roi, for he lived in the land of the South. ⁶³ Isaac went out to meditate in the field at the evening. He lifted up his eyes and looked. Behold, there were camels coming. ⁶⁴ Rebekah lifted up her eyes, and when she saw Isaac, she got off the camel. ⁶⁵ She said to the servant, “Who is the man who is walking in the field to meet us?” The servant said, “It is my master.” She took her veil, and covered herself.

⁶⁶ The servant told Isaac all the things that he had done. ⁶⁷ Isaac brought her into his mother Sarah’s tent, and took Rebekah, and she became his wife. He loved her. So Isaac was comforted after his mother’s death.