၁၀

^၁ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ နာ မ တော် ဖြင့် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ဂုဏ် သ တင်း ကြီး သည် ကို ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ကြား သိ သော အ ခါ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ကို စ ကား ထာ ဝှက် ၍ ပ ညာ စမ်း ရန် ရောက် ရှိ လာ ၏။ ^၂ သူ သည် မြောက် မြား စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ ရွှေ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ကု လား အုတ် များ ပေါ် တင် ဆောင် လျက် နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ အ များ အ ပြား တို့ နှင့် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ သို့ ရောက် လာ ၍ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ သို့ ဝင် ကာ စိတ် ထဲ ၌ ရှိ သ မျှ တို့ ကို မေး မြန်း ပြော ဆို လေ ၏။ ^၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် သူ မေး သ မျှ မေး ခွန်း တို့ ကို ဖြေ ကြား နိုင် ၏။ မင်း ကြီး အ ဖို့ မ ဖြေ နိုင် လောက် အောင် ခက် ခဲ သည့် မေး ခွန်း ဟူ ၍ တစ် ခု မျှ မ ရှိ။

^၄ ရှေ ဘ ဘု ရင် မ သည် ဉာဏ် ပ ညာ အ လုံး စုံ နှင့် ပြည့် စုံ သော ရှော လ မုန် မင်း ကြီး နှင့် သူ တည် ဆောက် သော နန်း တော်၊ ^၅ စား သောက် ပွဲ တည် ခင်း ပုံ၊ မင်း မှု ထမ်း တို့ ၏ နေ ရာ ထိုင် ခင်း၊ အ မှု ထမ်း တို့ တာ ဝန် ထမ်း ဆောင် ပုံ နှင့် ဝတ် စား ဆင် ယင် ပုံ၊ ဖ လား တော် ဝန် များ၊ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် တွင် ပူ ဇော် သော မီး ရှို့ ရာ ယဇ် များ စ သည် တို့ ကို မြင် သော အ ခါ ရင် သပ် ရှု မော မ ဆုံး ဖြစ် ရ လေ ၏။

^၆ ထို့ ကြောင့် ရှင် ဘု ရင် အား “အ ကျွန်ုပ် တိုင်း ပြည် ၌ ကြား သိ နေ ရ သော မင်း ကြီး ၏ အောင် မြင် မှု သ တင်း၊ ဉာဏ် ပ ညာ သ တင်း များ သည် အ မှန် ပင် ဖြစ် ပေ ၏။ ^၇ အ ကျွန်ုပ် ကိုယ် တိုင် ဤ နေ ရာ သို့ လာ ၍ မျက် စိ ဖြင့် မ မြင် ရ မီ အ ထိ ဤ သ တင်း ကို မ ယုံ ကြည် ခဲ့ ပါ။ အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ထား သော အ ရာ သည် ထက် ဝက် မျှ ပင် မ ရှိ ပါ။ မင်း ကြီး ၏ ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် စည်း စိမ် များ သည် အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ရ သည် ထက် သာ လွန် နေ ပါ သည် တ ကား။ ^၈ မင်း ကြီး ထံ ခ စား ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ရှေ့ တော် တွင် အ စဉ် အ မှု ထမ်း ရ ပြီး မင်း ကြီး ၏ ပ ညာ စ ကား ကို ကြား နာ ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ^၉ မင်း ကြီး ကို နှစ် သက် မြတ် နိုး ၍ အစ္စ ရေး ရာ ဇ ပလ္လင် တွင် စံ မြန်း စေ တော် မူ သော မင်း ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မင်္ဂ လာ ရှိ စေ သ တည်း။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အစ္စ ရေး လူ မျိုး ကို ထာ ဝ ရ ချစ် တော် မူ သည် ဖြစ် ၍ သူ တို့ ကို တ ရား မျှ တ စွာ၊ ဖြောင့် မတ် စွာ စီ ရင် အုပ် ချုပ် ရန် မင်း ကြီး ကို ရှင် ဘု ရင် အ ဖြစ် ခန့် ထား တော် မူ ပြီ” ဟု ဆို လေ ၏။

^၁၀ ထို့ နောက် သူ သည် ရှင် ဘု ရင် အား ရွှေ တာ လန် တစ် ရာ့ နှစ် ဆယ် ၂,၆၅၂ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၄,၀၈၀ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ၊ မြောက် များ စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ဆက် သ လေ ၏။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး အား ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ဆက် သ ခဲ့ သော များ ပြား လှ သော အ မွှေး နံ့ သာ မျိုး နောက် ထပ် ရောက် မ လာ တော့ ချေ။

^၁၁ ထို့ ပြင် ဟိ ရံ မင်း ကြီး ၏ သင်္ဘော များ သည် ဩ ဖိ ရ အ ရပ် မှ ရွှေ များ ယူ ဆောင် လာ သည့် အ ပြင် ဩ ဖိ ရ အ ရပ် မှ စန္ဒ ကူး သစ် သား အ များ အ ပြား နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို လည်း တင် ဆောင် လာ ပေး ၏။ ^၁၂ ရှင် ဘု ရင် သည် စန္ဒ ကူး သစ် သား များ ဖြင့် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် လက် ရန်း နှင့် ဘု ရင့် နန်း တော် လက် ရန်း၊ သီ ချင်း သည် တို့ အ တွက် စောင်း ကောက် စောင်း ပြား များ ကို ပြု လုပ် ၏။ ထို မျှ လောက် များ ပြား လှ သော စန္ဒ ကူး သစ် သား တို့ သည် ယ နေ့ တိုင် အောင် ထပ် ၍ မ ရောက် လာ၊ ၎င်း တို့ ကို ထပ် ၍ လည်း မ တွေ့ ရ တော့ ပေ။

^၁၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် လည်း ရှေ ဘ ဘု ရင် မ အား စေ တ နာ အ လျောက် လက် ဆောင် များ ကို ပေး သည့် အ ပြင် သူ အ လို ရှိ သ မျှ တောင်း သ မျှ တို့ ကို လည်း ပေး သေး ၏။ ထို့ နောက် ဘု ရင် မ သည် မိ မိ နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ များ နှင့် အ တူ မိ မိ ပြည် သို့ ပြန် သွား လေ ၏။

^၁၄ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ နှစ် စဉ် ရောက် လာ သော ရွှေ အ လေး ချိန် မှာ ရွှေ တာ လန် ခြောက် ရာ ခြောက် ဆယ့် ခြောက် တာ လန် ၁၄,၇၁၉ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၂၂,၆၄၄ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ ၏။ ^၁၅ ထို့ ပြင် ကုန် သည် များ၊ အ ရောင်း အ ဝယ် သ မား များ၊ အာ ရေ ဗျ ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ နှင့် တိုင်း ပြည် တွင်း ရှိ ဘု ရင် ခံ တို့ ထံ မှ လည်း ရ ရှိ သေး ၏။

^၁၆ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဒိုင်း လွှား ကြီး အ ခု နှစ် ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ကြီး တစ် ခု စီ တွင် ရွှေ အ ချိန် ခြောက် ရာ ရှယ် ကယ် ၄.၅ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၆.၉ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ပါ ဝင် ၏။ ^၁၇ ဒိုင်း လွှား ငယ် အ ခု သုံး ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ငယ် တစ် ခု စီ တွင် ‌ရွှေ အ ချိန် သုံး မိ နာ့ ၁.၈ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ပါ ဝင် ၏။ ရှင် ဘု ရင် သည် ထို ဒိုင်း လွှား တို့ ကို လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ဆောင် တွင် ထား ရှိ ၏။

^၁၈ ထို့ ပြင် ရှင် ဘု ရင် သည် ဆင် စွယ် ရာ ဇ ပလ္လင် ကြီး ကို ထု လုပ် ပြီး ရွှေ စင် ဖြင့် မွမ်း မံ ထား ၏။ ^၁၉ ထို ပလ္လင် သည် လှေ ကား ခြောက် ထစ် ရှိ ပြီး နောက် မှီ ထိပ် သည် အ ဝိုင်း ပုံ ဖြစ် ၏။ ထိုင် ခုံ ၏ ဘေး တစ် ဖက် တစ် ချက် တွင် လက် ရန်း များ ပါ ရှိ ပြီး လက် ရန်း ဘေး နား တွင် ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် နှစ် ရုပ် ရှိ ၏။ ^၂၀ လှေ ကား ထစ် ခြောက် ထစ် တွင် တစ် ထစ် စီ ၏ ထိပ် တစ် ဖက် စီ တွင် ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ရုပ် စီ စု စု ပေါင်း ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ဆယ့် နှစ် ရုပ် ပါ ရှိ ၏။ ထို ကဲ့ သို့ သော ပလ္လင် မျိုး သည် မည် သည့် တိုင်း ပြည် တွင် မျှ မ ရှိ။

^၂၁ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ ဖ လား အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ ရွှေ ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ဆောင် ၏ အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ လည်း ရွှေ စင် ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ ငွေ ထည် ပစ္စည်း တစ် ခု မျှ မ ရှိ။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး လက် ထက် တွင် ငွေ သည် တန် ဖိုး မ ရှိ ဟု မှတ် ယူ ကြ ၏။

^၂၂ ရှင် ဘု ရင် ပိုင် တာ ရှု သင်္ဘော သည် ဟိ ရံ မင်း ကြီး ပိုင် သင်္ဘော နှင့် အ တူ ပင် လယ် တွင် ကူး သန်း သွား လာ ၏။ ထို တာ ရှု သင်္ဘော သည် သုံး နှစ် တစ် ခါ ပြန် လာ ပြီး ရွှေ ငွေ များ၊ ဆင် စွယ် များ၊ မျောက် ဝံ များ၊ ဒေါင်း များ ကို ယူ ဆောင် လာ လေ့ ရှိ ၏။

^၂၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် မြေ ကြီး ပေါ် ရှိ ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ထက် ဓ န ဥစ္စာ နှင့် ဉာဏ် ပ ညာ အ ရာ ၌ သာ လွန် ထူး ကဲ လေ ၏။ ^၂၄ မြေ တစ် ပြင် လုံး ရှိ လူ အ ပေါင်း တို့ သည် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ စိတ် နှ လုံး တွင် ဘု ရား သ ခင် သွင်း ပေး ‌တော် မူ သော ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ယှဉ် သည့် စ ကား များ ကို ကြား နာ ရန် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ လာ လေ့ ရှိ ကြ ၏။ ^၂၅ နှစ် စဉ် နှစ် တိုင်း မင်း ကြီး ထံ ရောက် လာ သော သူ တို့ သည် ငွေ ထည် ရွှေ ထည် များ၊ အ ဝတ် အ ထည် များ၊ လက် နက် များ၊ အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ မြင်း များ၊ လား များ စ သည် တို့ ကို လက် ဆောင် ပဏ္ဏာ အ ဖြစ် အ သီး သီး ဆက် သ လေ့ ရှိ ကြ ၏။

^၂၆ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ရ ထား များ၊ မြင်း များ ကို စု ဆောင်း လေ့ ရှိ ၏။ ထို့ ကြောင့် သူ ၌ ရ ထား အ စီး တစ် ထောင့် လေး ရာ နှင့် မြင်း စီး သူ ရဲ တစ် သောင်း နှစ် ထောင် ရှိ လေ ၏။ ၎င်း တို့ ကို ရ ထား ထား ရာ မြို့ များ နှင့် ရှင် ဘု ရင် စံ မြန်း ရာ ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တို့ တွင် ထား ရှိ ၏။

^၂၇ ရှင် ဘု ရင် သည် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် ငွေ ကို ကျောက် ခဲ သ ဖွယ်၊ သစ် က တိုး ပင် များ ကို လွင် ပြင် ၌ ပေါက် သော သင်္ဘော သ ဖန်း ပင် သ ဖွယ် အ မြောက် အ မြား ထား ရှိ ၏။

^၂၈ အီ ဂျစ် ပြည် နှင့် ကော မြို့ မှ မြင်း များ ကို ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ တင် သွင်း တတ် ကြ ၏။ ရှင် ဘု ရင် ၏ ကုန် သည် တို့ သည် အ ဖိုး အ ခ ပေး ၍ ကော မြို့ မှ ဝယ် ယူ တင် သွင်း ပေး ကြ ၏။ ^၂၉ အီ ဂျစ် ပြည် မှ ရ ထား တစ် စီး လျှင် ငွေ ခြောက် ရာ ရှယ် ကယ်၊ မြင်း တစ် ကောင် လျှင် ငွေ တစ် ရာ့ ငါး ဆယ် ရှယ် ကယ် ဖြင့် ဝယ် ယူ တင် သွင်း ပြီး ဟိတ္တိ ဘု ရင်၊ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ထံ သို့ တစ် ဆင့် ပြန် လည် ရောင်း ချ ကြ ၏။

10

¹ When the queen of Sheba heard of the fame of Solomon concerning Yahweh’s name, she came to test him with hard questions. ² She came to Jerusalem with a very great caravan, with camels that bore spices, very much gold, and precious stones; and when she had come to Solomon, she talked with him about all that was in her heart. ³ Solomon answered all her questions. There wasn’t anything hidden from the king which he didn’t tell her.

⁴ When the queen of Sheba had seen all the wisdom of Solomon, the house that he had built, ⁵ the food of his table, the sitting of his servants, the attendance of his officials, their clothing, his cup bearers, and his ascent by which he went up to Yahweh’s house, there was no more spirit in her.

⁶ She said to the king, “It was a true report that I heard in my own land of your acts and of your wisdom. ⁷ However, I didn’t believe the words until I came and my eyes had seen it. Behold, not even half was told me! Your wisdom and prosperity exceed the fame which I heard. ⁸ Happy are your men, happy are these your servants who stand continually before you, who hear your wisdom. ⁹ Blessed is Yahweh your God, who delighted in you, to set you on the throne of Israel. Because Yahweh loved Israel forever, therefore he made you king, to do justice and righteousness.”

¹⁰ She gave the king one hundred twenty talents of gold, and a very great quantity of spices, and precious stones. Never again was there such an abundance of spices as these which the queen of Sheba gave to King Solomon.

¹¹ The fleet of Hiram that brought gold from Ophir also brought in from Ophir great quantities of almug trees possibly an Indian sandalwood, with nice grain and a pleasant scent, and good for woodworking and precious stones. ¹² The king made of the almug trees pillars for Yahweh’s house and for the king’s house, harps also and stringed instruments for the singers; no such almug trees came or were seen to this day.

¹³ King Solomon gave to the queen of Sheba all her desire, whatever she asked, in addition to that which Solomon gave her of his royal bounty. So she turned and went to her own land, she and her servants.

¹⁴ Now the weight of gold that came to Solomon in one year was six hundred sixty-six talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds or 965 Troy ounces, so 666 talents is about 20 metric tons of gold, ¹⁵ in addition to that which the traders brought, and the traffic of the merchants, and of all the kings of the mixed people, and of the governors of the country.

¹⁶ King Solomon made two hundred bucklers of beaten gold; six hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces, so 600 shekels is about 6 kilograms or 13.2 pounds or 192 Troy ounces. of gold went to one buckler. ¹⁷ He made three hundred shields of beaten gold; three minas A mina is about 600 grams or 1.3 U. S. pounds. of gold went to one shield; and the king put them in the House of the Forest of Lebanon.

¹⁸ Moreover the king made a great throne of ivory, and overlaid it with the finest gold. ¹⁹ There were six steps to the throne, and the top of the throne was round behind; and there were armrests on either side by the place of the seat, and two lions standing beside the armrests. ²⁰ Twelve lions stood there on the one side and on the other on the six steps. Nothing like it was made in any kingdom.

²¹ All King Solomon’s drinking vessels were of gold, and all the vessels of the House of the Forest of Lebanon were of pure gold. None were of silver, because it was considered of little value in the days of Solomon.

²² For the king had a fleet of ships of Tarshish at sea with Hiram’s fleet. Once every three years the fleet of Tarshish came bringing gold, silver, ivory, apes, and peacocks.

²³ So King Solomon exceeded all the kings of the earth in riches and in wisdom. ²⁴ All the earth sought the presence of Solomon to hear his wisdom which God had put in his heart. ²⁵ Year after year, every man brought his tribute, vessels of silver, vessels of gold, clothing, armor, spices, horses, and mules.

²⁶ Solomon gathered together chariots and horsemen. He had one thousand four hundred chariots and twelve thousand horsemen. He kept them in the chariot cities and with the king at Jerusalem.

²⁷ The king made silver as common as stones in Jerusalem, and cedars as common as the sycamore trees that are in the lowland.

²⁸ The horses which Solomon had were brought out of Egypt. The king’s merchants received them in droves, each drove at a price. ²⁹ A chariot was imported from Egypt for six hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces. of silver, and a horse for one hundred fifty shekels; and so they exported them to all the kings of the Hittites and to the kings of Syria.

၁၀

^၁ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ နာ မ တော် ဖြင့် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ဂုဏ် သ တင်း ကြီး သည် ကို ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ကြား သိ သော အ ခါ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ကို စ ကား ထာ ဝှက် ၍ ပ ညာ စမ်း ရန် ရောက် ရှိ လာ ၏။ ^၂ သူ သည် မြောက် မြား စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ ရွှေ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ကု လား အုတ် များ ပေါ် တင် ဆောင် လျက် နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ အ များ အ ပြား တို့ နှင့် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ သို့ ရောက် လာ ၍ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ သို့ ဝင် ကာ စိတ် ထဲ ၌ ရှိ သ မျှ တို့ ကို မေး မြန်း ပြော ဆို လေ ၏။ ^၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် သူ မေး သ မျှ မေး ခွန်း တို့ ကို ဖြေ ကြား နိုင် ၏။ မင်း ကြီး အ ဖို့ မ ဖြေ နိုင် လောက် အောင် ခက် ခဲ သည့် မေး ခွန်း ဟူ ၍ တစ် ခု မျှ မ ရှိ။

^၄ ရှေ ဘ ဘု ရင် မ သည် ဉာဏ် ပ ညာ အ လုံး စုံ နှင့် ပြည့် စုံ သော ရှော လ မုန် မင်း ကြီး နှင့် သူ တည် ဆောက် သော နန်း တော်၊ ^၅ စား သောက် ပွဲ တည် ခင်း ပုံ၊ မင်း မှု ထမ်း တို့ ၏ နေ ရာ ထိုင် ခင်း၊ အ မှု ထမ်း တို့ တာ ဝန် ထမ်း ဆောင် ပုံ နှင့် ဝတ် စား ဆင် ယင် ပုံ၊ ဖ လား တော် ဝန် များ၊ ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် တွင် ပူ ဇော် သော မီး ရှို့ ရာ ယဇ် များ စ သည် တို့ ကို မြင် သော အ ခါ ရင် သပ် ရှု မော မ ဆုံး ဖြစ် ရ လေ ၏။

^၆ ထို့ ကြောင့် ရှင် ဘု ရင် အား “အ ကျွန်ုပ် တိုင်း ပြည် ၌ ကြား သိ နေ ရ သော မင်း ကြီး ၏ အောင် မြင် မှု သ တင်း၊ ဉာဏ် ပ ညာ သ တင်း များ သည် အ မှန် ပင် ဖြစ် ပေ ၏။ ^၇ အ ကျွန်ုပ် ကိုယ် တိုင် ဤ နေ ရာ သို့ လာ ၍ မျက် စိ ဖြင့် မ မြင် ရ မီ အ ထိ ဤ သ တင်း ကို မ ယုံ ကြည် ခဲ့ ပါ။ အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ထား သော အ ရာ သည် ထက် ဝက် မျှ ပင် မ ရှိ ပါ။ မင်း ကြီး ၏ ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် စည်း စိမ် များ သည် အ ကျွန်ုပ် ကြား သိ ရ သည် ထက် သာ လွန် နေ ပါ သည် တ ကား။ ^၈ မင်း ကြီး ထံ ခ စား ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ရှေ့ တော် တွင် အ စဉ် အ မှု ထမ်း ရ ပြီး မင်း ကြီး ၏ ပ ညာ စ ကား ကို ကြား နာ ရ သော သူ တို့ သည် မင်္ဂ လာ ရှိ လှ ပါ သည် တ ကား။ ^၉ မင်း ကြီး ကို နှစ် သက် မြတ် နိုး ၍ အစ္စ ရေး ရာ ဇ ပလ္လင် တွင် စံ မြန်း စေ တော် မူ သော မင်း ကြီး ၏ ဘု ရား သ ခင် ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် မင်္ဂ လာ ရှိ စေ သ တည်း။ ထာ ဝ ရ ဘု ရား သည် အစ္စ ရေး လူ မျိုး ကို ထာ ဝ ရ ချစ် တော် မူ သည် ဖြစ် ၍ သူ တို့ ကို တ ရား မျှ တ စွာ၊ ဖြောင့် မတ် စွာ စီ ရင် အုပ် ချုပ် ရန် မင်း ကြီး ကို ရှင် ဘု ရင် အ ဖြစ် ခန့် ထား တော် မူ ပြီ” ဟု ဆို လေ ၏။

^၁၀ ထို့ နောက် သူ သည် ရှင် ဘု ရင် အား ရွှေ တာ လန် တစ် ရာ့ နှစ် ဆယ် ၂,၆၅၂ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၄,၀၈၀ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ၊ မြောက် များ စွာ သော အ မွှေး နံ့ သာ များ နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို ဆက် သ လေ ၏။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး အား ရှေ ဘ ဘု ရင် မ ဆက် သ ခဲ့ သော များ ပြား လှ သော အ မွှေး နံ့ သာ မျိုး နောက် ထပ် ရောက် မ လာ တော့ ချေ။

^၁၁ ထို့ ပြင် ဟိ ရံ မင်း ကြီး ၏ သင်္ဘော များ သည် ဩ ဖိ ရ အ ရပ် မှ ရွှေ များ ယူ ဆောင် လာ သည့် အ ပြင် ဩ ဖိ ရ အ ရပ် မှ စန္ဒ ကူး သစ် သား အ များ အ ပြား နှင့် အ ဖိုး တန် ကျောက် များ ကို လည်း တင် ဆောင် လာ ပေး ၏။ ^၁၂ ရှင် ဘု ရင် သည် စန္ဒ ကူး သစ် သား များ ဖြင့် ထာ ဝ ရ ဘု ရား ၏ အိမ် တော် လက် ရန်း နှင့် ဘု ရင့် နန်း တော် လက် ရန်း၊ သီ ချင်း သည် တို့ အ တွက် စောင်း ကောက် စောင်း ပြား များ ကို ပြု လုပ် ၏။ ထို မျှ လောက် များ ပြား လှ သော စန္ဒ ကူး သစ် သား တို့ သည် ယ နေ့ တိုင် အောင် ထပ် ၍ မ ရောက် လာ၊ ၎င်း တို့ ကို ထပ် ၍ လည်း မ တွေ့ ရ တော့ ပေ။

^၁၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် လည်း ရှေ ဘ ဘု ရင် မ အား စေ တ နာ အ လျောက် လက် ဆောင် များ ကို ပေး သည့် အ ပြင် သူ အ လို ရှိ သ မျှ တောင်း သ မျှ တို့ ကို လည်း ပေး သေး ၏။ ထို့ နောက် ဘု ရင် မ သည် မိ မိ နောက် လိုက် ဗိုလ် ပါ များ နှင့် အ တူ မိ မိ ပြည် သို့ ပြန် သွား လေ ၏။

^၁၄ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ နှစ် စဉ် ရောက် လာ သော ရွှေ အ လေး ချိန် မှာ ရွှေ တာ လန် ခြောက် ရာ ခြောက် ဆယ့် ခြောက် တာ လန် ၁၄,၇၁၉ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၂၂,၆၄၄ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ရှိ ၏။ ^၁၅ ထို့ ပြင် ကုန် သည် များ၊ အ ရောင်း အ ဝယ် သ မား များ၊ အာ ရေ ဗျ ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ နှင့် တိုင်း ပြည် တွင်း ရှိ ဘု ရင် ခံ တို့ ထံ မှ လည်း ရ ရှိ သေး ၏။

^၁၆ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ဒိုင်း လွှား ကြီး အ ခု နှစ် ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ကြီး တစ် ခု စီ တွင် ရွှေ အ ချိန် ခြောက် ရာ ရှယ် ကယ် ၄.၅ ပိဿာ သို့ မ ဟုတ် ၆.၉ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ပါ ဝင် ၏။ ^၁၇ ဒိုင်း လွှား ငယ် အ ခု သုံး ရာ ကို လည်း ရွှေ ဖြင့် ထု လုပ် ၏။ ဒိုင်း လွှား ငယ် တစ် ခု စီ တွင် ‌ရွှေ အ ချိန် သုံး မိ နာ့ ၁.၈ ကီ လို ဂ ရမ် ခန့်။ ပါ ဝင် ၏။ ရှင် ဘု ရင် သည် ထို ဒိုင်း လွှား တို့ ကို လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ဆောင် တွင် ထား ရှိ ၏။

^၁၈ ထို့ ပြင် ရှင် ဘု ရင် သည် ဆင် စွယ် ရာ ဇ ပလ္လင် ကြီး ကို ထု လုပ် ပြီး ရွှေ စင် ဖြင့် မွမ်း မံ ထား ၏။ ^၁၉ ထို ပလ္လင် သည် လှေ ကား ခြောက် ထစ် ရှိ ပြီး နောက် မှီ ထိပ် သည် အ ဝိုင်း ပုံ ဖြစ် ၏။ ထိုင် ခုံ ၏ ဘေး တစ် ဖက် တစ် ချက် တွင် လက် ရန်း များ ပါ ရှိ ပြီး လက် ရန်း ဘေး နား တွင် ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် နှစ် ရုပ် ရှိ ၏။ ^၂၀ လှေ ကား ထစ် ခြောက် ထစ် တွင် တစ် ထစ် စီ ၏ ထိပ် တစ် ဖက် စီ တွင် ရပ် နေ သော ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ရုပ် စီ စု စု ပေါင်း ခြင်္သေ့ ရုပ် တစ် ဆယ့် နှစ် ရုပ် ပါ ရှိ ၏။ ထို ကဲ့ သို့ သော ပလ္လင် မျိုး သည် မည် သည့် တိုင်း ပြည် တွင် မျှ မ ရှိ။

^၂၁ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ ဖ လား အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ ရွှေ ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ လက် ဘ နွန် တော စံ နန်း ဆောင် ၏ အ သုံး အ ဆောင် အား လုံး မှာ လည်း ရွှေ စင် ဖြင့် ပြု လုပ် ထား ၏။ ငွေ ထည် ပစ္စည်း တစ် ခု မျှ မ ရှိ။ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး လက် ထက် တွင် ငွေ သည် တန် ဖိုး မ ရှိ ဟု မှတ် ယူ ကြ ၏။

^၂၂ ရှင် ဘု ရင် ပိုင် တာ ရှု သင်္ဘော သည် ဟိ ရံ မင်း ကြီး ပိုင် သင်္ဘော နှင့် အ တူ ပင် လယ် တွင် ကူး သန်း သွား လာ ၏။ ထို တာ ရှု သင်္ဘော သည် သုံး နှစ် တစ် ခါ ပြန် လာ ပြီး ရွှေ ငွေ များ၊ ဆင် စွယ် များ၊ မျောက် ဝံ များ၊ ဒေါင်း များ ကို ယူ ဆောင် လာ လေ့ ရှိ ၏။

^၂၃ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် မြေ ကြီး ပေါ် ရှိ ရှင် ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ထက် ဓ န ဥစ္စာ နှင့် ဉာဏ် ပ ညာ အ ရာ ၌ သာ လွန် ထူး ကဲ လေ ၏။ ^၂၄ မြေ တစ် ပြင် လုံး ရှိ လူ အ ပေါင်း တို့ သည် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ၏ စိတ် နှ လုံး တွင် ဘု ရား သ ခင် သွင်း ပေး ‌တော် မူ သော ဉာဏ် ပ ညာ နှင့် ယှဉ် သည့် စ ကား များ ကို ကြား နာ ရန် ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ လာ လေ့ ရှိ ကြ ၏။ ^၂၅ နှစ် စဉ် နှစ် တိုင်း မင်း ကြီး ထံ ရောက် လာ သော သူ တို့ သည် ငွေ ထည် ရွှေ ထည် များ၊ အ ဝတ် အ ထည် များ၊ လက် နက် များ၊ အ မွှေး နံ့ သာ များ၊ မြင်း များ၊ လား များ စ သည် တို့ ကို လက် ဆောင် ပဏ္ဏာ အ ဖြစ် အ သီး သီး ဆက် သ လေ့ ရှိ ကြ ၏။

^၂၆ ရှော လ မုန် မင်း ကြီး သည် ရ ထား များ၊ မြင်း များ ကို စု ဆောင်း လေ့ ရှိ ၏။ ထို့ ကြောင့် သူ ၌ ရ ထား အ စီး တစ် ထောင့် လေး ရာ နှင့် မြင်း စီး သူ ရဲ တစ် သောင်း နှစ် ထောင် ရှိ လေ ၏။ ၎င်း တို့ ကို ရ ထား ထား ရာ မြို့ များ နှင့် ရှင် ဘု ရင် စံ မြန်း ရာ ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တို့ တွင် ထား ရှိ ၏။

^၂၇ ရှင် ဘု ရင် သည် ဂျေ ရု ဆ လင် မြို့ တွင် ငွေ ကို ကျောက် ခဲ သ ဖွယ်၊ သစ် က တိုး ပင် များ ကို လွင် ပြင် ၌ ပေါက် သော သင်္ဘော သ ဖန်း ပင် သ ဖွယ် အ မြောက် အ မြား ထား ရှိ ၏။

^၂၈ အီ ဂျစ် ပြည် နှင့် ကော မြို့ မှ မြင်း များ ကို ရှော လ မုန် မင်း ကြီး ထံ တင် သွင်း တတ် ကြ ၏။ ရှင် ဘု ရင် ၏ ကုန် သည် တို့ သည် အ ဖိုး အ ခ ပေး ၍ ကော မြို့ မှ ဝယ် ယူ တင် သွင်း ပေး ကြ ၏။ ^၂၉ အီ ဂျစ် ပြည် မှ ရ ထား တစ် စီး လျှင် ငွေ ခြောက် ရာ ရှယ် ကယ်၊ မြင်း တစ် ကောင် လျှင် ငွေ တစ် ရာ့ ငါး ဆယ် ရှယ် ကယ် ဖြင့် ဝယ် ယူ တင် သွင်း ပြီး ဟိတ္တိ ဘု ရင်၊ ဆီး ရီး ယား ဘု ရင် အ ပေါင်း တို့ ထံ သို့ တစ် ဆင့် ပြန် လည် ရောင်း ချ ကြ ၏။

10

¹ When the queen of Sheba heard of the fame of Solomon concerning Yahweh’s name, she came to test him with hard questions. ² She came to Jerusalem with a very great caravan, with camels that bore spices, very much gold, and precious stones; and when she had come to Solomon, she talked with him about all that was in her heart. ³ Solomon answered all her questions. There wasn’t anything hidden from the king which he didn’t tell her.

⁴ When the queen of Sheba had seen all the wisdom of Solomon, the house that he had built, ⁵ the food of his table, the sitting of his servants, the attendance of his officials, their clothing, his cup bearers, and his ascent by which he went up to Yahweh’s house, there was no more spirit in her.

⁶ She said to the king, “It was a true report that I heard in my own land of your acts and of your wisdom. ⁷ However, I didn’t believe the words until I came and my eyes had seen it. Behold, not even half was told me! Your wisdom and prosperity exceed the fame which I heard. ⁸ Happy are your men, happy are these your servants who stand continually before you, who hear your wisdom. ⁹ Blessed is Yahweh your God, who delighted in you, to set you on the throne of Israel. Because Yahweh loved Israel forever, therefore he made you king, to do justice and righteousness.”

¹⁰ She gave the king one hundred twenty talents of gold, and a very great quantity of spices, and precious stones. Never again was there such an abundance of spices as these which the queen of Sheba gave to King Solomon.

¹¹ The fleet of Hiram that brought gold from Ophir also brought in from Ophir great quantities of almug trees possibly an Indian sandalwood, with nice grain and a pleasant scent, and good for woodworking and precious stones. ¹² The king made of the almug trees pillars for Yahweh’s house and for the king’s house, harps also and stringed instruments for the singers; no such almug trees came or were seen to this day.

¹³ King Solomon gave to the queen of Sheba all her desire, whatever she asked, in addition to that which Solomon gave her of his royal bounty. So she turned and went to her own land, she and her servants.

¹⁴ Now the weight of gold that came to Solomon in one year was six hundred sixty-six talents A talent is about 30 kilograms or 66 pounds or 965 Troy ounces, so 666 talents is about 20 metric tons of gold, ¹⁵ in addition to that which the traders brought, and the traffic of the merchants, and of all the kings of the mixed people, and of the governors of the country.

¹⁶ King Solomon made two hundred bucklers of beaten gold; six hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces, so 600 shekels is about 6 kilograms or 13.2 pounds or 192 Troy ounces. of gold went to one buckler. ¹⁷ He made three hundred shields of beaten gold; three minas A mina is about 600 grams or 1.3 U. S. pounds. of gold went to one shield; and the king put them in the House of the Forest of Lebanon.

¹⁸ Moreover the king made a great throne of ivory, and overlaid it with the finest gold. ¹⁹ There were six steps to the throne, and the top of the throne was round behind; and there were armrests on either side by the place of the seat, and two lions standing beside the armrests. ²⁰ Twelve lions stood there on the one side and on the other on the six steps. Nothing like it was made in any kingdom.

²¹ All King Solomon’s drinking vessels were of gold, and all the vessels of the House of the Forest of Lebanon were of pure gold. None were of silver, because it was considered of little value in the days of Solomon.

²² For the king had a fleet of ships of Tarshish at sea with Hiram’s fleet. Once every three years the fleet of Tarshish came bringing gold, silver, ivory, apes, and peacocks.

²³ So King Solomon exceeded all the kings of the earth in riches and in wisdom. ²⁴ All the earth sought the presence of Solomon to hear his wisdom which God had put in his heart. ²⁵ Year after year, every man brought his tribute, vessels of silver, vessels of gold, clothing, armor, spices, horses, and mules.

²⁶ Solomon gathered together chariots and horsemen. He had one thousand four hundred chariots and twelve thousand horsemen. He kept them in the chariot cities and with the king at Jerusalem.

²⁷ The king made silver as common as stones in Jerusalem, and cedars as common as the sycamore trees that are in the lowland.

²⁸ The horses which Solomon had were brought out of Egypt. The king’s merchants received them in droves, each drove at a price. ²⁹ A chariot was imported from Egypt for six hundred shekels A shekel is about 10 grams or about 0.35 ounces. of silver, and a horse for one hundred fifty shekels; and so they exported them to all the kings of the Hittites and to the kings of Syria.